فریدریش انگلس، فیلسوف و انقلابی کمونیست آلمانی و نزدیک‌ترین دوست و همکار کارل مارکس (بنیان گذار مکتب مارکسیسم) بود. در 6 ژوئن 1853 انگلس نامه ای به مارکس می نویسد که در آن نامه به تفصیل از ایران، از زبان پارسی و شعر و نثر فارسی یاد می کند. بخشی از این نامه که انگلس در آن دیدگاه خود را در مورد زبان فارسی بیان می کند بصورت زیر است:

« ... چند هفته‌ای است که در پهنه ی ادبیات و هنر مشرق زمین غرق شده‌ام. از فرصت استفاده کرده و به آموختن زبان فارسی پرداخته‌ام. آن چه تاکنون مانع شده است تا به آموختن زبان عربی بپردازم، از یک سو نفرت ذاتی من به زبان های سامی است و از سوی دیگر وسعت غیرقابل توصیف این زبان دشوار با حدود چهار هزار ریشه که در دو تا سه هزار سال شکل گرفته است.

برعکس، زبان فارسی، زبانی است بسیار آسان و راحت. اگر الفبای عربی نبود که همیشه پنج، شش حرف تقریباً یک صدا تلفظ می‌شوند و اعراب نیز روی کلمه‌ها گذاشته نمی‌شود که دشواری‌هایی در خواندن و نوشتن به‌وجود می‌آورد، من می توانستم در ۴۸ ساعت دستور زبان فارسی را فرا بگیرم. این هم به دلیل لجبازی با «پیپر»1 است. اگر او خیلی مایل است که با من به رقابت برخیزد، این گوی و این میدان. زمانی را که برای فراگیری زبان فارسی درنظر گرفته ام حداکثر سه هفته است. حال اگر آقای پیپیر توانست در دو ماه این زبان را بهتر از من یاد بگیرد اذهان می کنم که او در زمینه ی فراگیری زبان از من به مراتب بهتر است.

برای «وایتلینگ»2 بسیار متاسفم که فارسی نمی داند. زیرا اگر با این زبان آشنایی داشت می توانست آن زبان جهانی که در آرزو داشته را بیابد. به عقیده ی من فارسی تنها زبانی است که در آن مفعول بی واسطه و با واسطه وجود ندارد... . »

بخشی از نامه انگلس به مارکس، 6 ژوئن 1853

1- ویلهلم پیپر، زبان شناس و روزنامه نگار و عضو اتحادیه کمونیست ها، جزو مهاجرینی بود که در لندن زندگی می کرد.

2- ویلهلم وایتیلینگ در آغاز شاگرد نجار بود. پس از آشنایی با مارکس و انگلس از کمونیست های افراطی شد و در سال 1849 به آمریکا مهاجرت کرد. او در آرزوی یک زبان جهانی بود و برای این منظور زبان آلمانی را پیشنهاد کرده بود منتها با حذف مفعول با واسطه و بی واسطه.

متن کامل نامه را به زبان انگلیسی می توانید در این جا بخوانید:

http://marxists.catbull.com/archive/marx/works/1853/letters/53_06_06.htm

در قسمت «از دیگران» مقالات درج شده می‏تواند با نظرگاه‏های حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) هم‏خوانی نداشته باشد. مقالات درج شده در این قسمت برای آگاهی‏رسانی و احترام به نظرگاه‏های دیگراندیشان می‏باشند.

---------------------------

از سامانه حزب و صفحه رسمی حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در فیس بوک دیدن کنید.

---------------------------