البته که اتفاق بود، اما چه اتفاق غریبی. در حالیکه مشترکان روزنامۀ اسرائیلی "ها آرتص" می توانستند در صفحۀ اول بخوانند که نخست وزیر بنیامین ناتانیاهو و وزیردفاع ایهود باراک تلاش می کنند نظر اکثریت کابینه را برای حملۀ نظامی به برنامۀ اتمی ایران جلب کنند، از پایگاه هوایی پالماخین در نزدیکی تل آویو موشکی بالستیک شلیک شد. به زودی در رسانه ها آمد موشکی دور پرواز، به احتمال شکل توسعه یافتۀ موشک قاره پیمای یریخو، بوده است.

وزارت دفاع توضیح داد فقط آزمایشی که از مدتها قبل برنامه آن ریخته شده بوده با مؤفقیت انجام گرفته است. اما در حال حاضر در اسرائیل زیاد گمانه زنی می شود. چند روزی است که در کشور کمتر موضوعی جز احتمال حمله به ایران وجود دارد: روزنامه نگار سرشناس ناخوم بارنا به گفتۀ خود از تلاش های گستردۀ آمریکا در سازمان ملل شنیده که می خواهد شورای امنیت را به اقدام شدیدتر علیه دشمن قسم خورده اش ایران وادارد. به گفتۀ این روزنامه نگار دلیل این کار نگرانی آمریکا از اقدام یکجانبۀ نظامی اسرائیل نیز هست – بویژه اگر گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی در ۸ نوامبر نتایج نگران کننده ای در برداشته باشد.

هرکلمه ای را خوب می سنجند: یعنی چه که باراک در مجلس اسرائیل گفت اسرائیل باید از "منافع حیاتی" خود احتمالاٌ به تنهایی دفاع کند؟ وزیرکشور اِلی ییشای، پر رمز و راز از تصمیم های مهمی صحبت کرد که خواب شب را از او گرفته اند. و ناتانیاهو واقعاٌ منظورش حملۀ موشکی به نوار غزه بوده وقتی گفت فلسفۀ امنیتی نمی تواند "منحصراٌ به دفاع" بسنده کند؟ به گفتۀ او به همان میزان "توانایی های تهاجمی" مهم هستند. ناتانیاهو در ادامه گفته که از این رو یکی از اصل های کلی او این دستور تلمود است: "اگر کسی آمد تو را بکشد برخیز و او را بکش."

در محافل داخلیِ قدرت بسیاری از این صحبت علنی که به باور آنها اصولاٌ نباید وجود داشته باشد خیلی ناخرسندند. وزیرخارجه آویگدور لیبرمان گفت، ۹۹ درصد از این شایعه ها واقعیت ندارد، به باور او این خبرها "ضررهای پیش بینی ناپذیر" دارد. وزیر دیگر یعنی بنی بگین از تبلیغاتی غیرمسئولانه و بی مبالات صحبت کرد، معاون ناتانیاهو دان مریدور این ماجرا را "کمتر از رسوایی" نمی داند. و در واقع هم این صحبت ها از اسرائیل به ایران رسیده است. رئیس ستاد نیروهای مسلح این کشور حسن فیروز آبادی اعلام کرد اگر اسرائیل چنین "اشتباهی" بکند ایران با "مجازاتی غافلگیر کننده" واکنش نشان خواهد داد. وی همچنین گفت احتمال حمله را کم می داند.

اگر چنین شود، این اقدام اولین حملۀ پیشگیرانۀ اسرائیل به تأسیسات اتمی یک کشور منطقه نخواهد بود: در ژوئن ۱۹۸۱ نخست وزیر مناخیم بگین دستور داد یک رآکتور ر ادر شرق عراق نابود کنند. برنامۀ اتمی عراق هیچگاه نتوانست این خسارت را جبران کند. در این فاصله هم معلوم شده که بمب افکن های اسرائیلی در سپتامبر ۲۰۰۷ مخفیانه تأسیسات اتمی سوریه را که به کمک کرۀ شمالی برپا شده بود نابود کردند.

با وجود این مؤفقیت ها دست بر قضا در ارتش اسرائیل نسبت به حمله به ایران تریدی زیادی وجود دارد. کارشناسان نظامی می گویند تنها با موشک های دور پرواز نمی توان آنچنان که شاید و باید برنامۀ اتمی را ضعیف کرد. گرچه برد موشک ها کافی است اما نمی توان آن ها را از این فاصله به اندازۀ لازم مسلح کرد و در نتیجه قدرت تخریبی آنها کم خواهد بود. بنابراین تأسیساتی که در فاصلۀ ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتری قرار گرفته اند باید با هواپیماهای جنگنده مورد حمله قرار گیرند. هیچکس دقیق نمی داند شعاع عملیاتی جنگنده های اف ۱۵ و اف ۱۶ اسرائیل چه میزان است. برد این جنگنده ها بستگی به نوع سلاح و ارتقاع پرواز و میزان سوخت دارد. پنج هواپیمای تانکر قادرند به جنگنده ها در هوا سوخت برسانند – اما در آسمان کدام کشور؟ عربستان رسماٌ به اسرائیل اجازۀ عبور از آسمان هوایی این کشور را نخواهد داد، اما احتمال دارد که پادشاهی عربستان چشمان خود را هم بگذارد زیرا موضوع مربوط به درگیری با رقیبان شیعه بر سر سلطه برمنطقه است. نظامیان نسبت به خسارت های احتمالی هشدار می دهند، گفته می شود گرچه دفاع ضد هوایی ایران قدیمی است اما به این دلیل بی خطر نیست.

در مقابلِ خطرها، احتمال مؤفقیت محدودی وجود دارد. برنامۀ اتمی ایران آنقدر پراکنده و بعضاٌ در زیر زمین است که تنها با یک حملۀ هوایی نمی توان آنها را نابود کرد- گرچه از قرار ایالات متحده بعد از مدتها تعلل ۵۵ موشک ضد پناهگاهِ جی بی یو ۲۸ که با لیزر هدایت می شود به اسرائیل داده است. در این صورت اسرائیلی ها می باید مهمترین هدف ها را برای خود در نظر بگیرند و در بهترین حالت می توانند برای چند سال برنامۀ اتمی را به تعویق بیندازند. نیروی هوایی اسرائیل در سال های گذشته همواره موشک ها دور پرواز را آزمایش کرده است، آخرین بار در هفتۀ گذشته مشترکاٌ با هواپیماهای ایتالیایی و آلمانی و هلندی در پایگاه دسیمومانو در جزیرۀ ایتالیاییِ ساردنی.

اما در مورد پیامدهای احتمالی چنین حمله ای مشکل بتوان خود را آماده کرد. چندین موشک گراد در آخرهفتۀ گذشته از نوار غزه پرتاب شد و منطقۀ جنوبی اسرائیل را به ترس و وحشت انداخت. در صورت وقوع جنگ، چند موشک میان برد از ایران که به آسانی می توان آنها را رهگیری کرد احتمالاٌ کمترین تهدید هستند. هم متحدان ایران در غزه و هم حزب الله در لبنان احتمالاٌ با این در خواست تهران مواجه می شوند که برشدت حمله به اسرائیل بیفزایند. صدها موشک می تواند بخش بزرگی از اسرائیل را تقریباٌ غیر قابل سکونت کند و اسرائیل مجبور می شود همزمان در سه جبهه بجنگند. مشکل بتوان گفت که لبنان و اسرائیل در چنین وضعیتی چه واکنش نشان می دهند. جنگی منطقه ای تصور شدنی است.

به احتمال از اینرو رئیس سابق موساد میردگان – که واقعاٌ نمی توان گفت صلح دوست چپ گراست – کوتاه زمانی بعد از رفتنش از موساد در سال جاری اعلام کرد حمله به ایران "احمقانه ترین حرفی است که تا به حال شنیده". وی بعدها گفت به این علت به صراحت این حرف را زده که نگران است دیگر کسی وجود ندارد که بتواند جلوی ناتانیاهو وباراک را بگیرد – چراکه علاوه بر او رئیس ستاد ارتش اشکنازی و رئیس سازمان امنیت داخلی یووال دیسکین هم دیگر در سمت های خود نیستند. به گفتۀ وی اینها با هم می توانستند جلوی "هرگونه ماجراجویی خطرناک را" بگیرند. به نظر می رسد وی خود را خیلی دست بالا می گیرد و می خواهد خودی نشان دهد. در واقع ارزیابی حملۀ نظامی در بین اطرافیان ناتایاهو تغییر زیادی نکرده است.

اما رئیس جدید ارتش بنی گانتس نیز به هیچ رو از حرف حملۀ پیشگیرانه خشنود نیست. از قرار جانشین داگان یعنی تامیر پاردو و رئیس جدید سازمان امنیت داخلی یورام کوهن و رئیس سازمان اطلاعت نظامی نیز به برنامه های حملۀ نظامی به دیده شک می نگرند. تصمیم دست آخر با نخست وزیر است. اما قراینی وجود دارد که نشان می دهد ناتانیاهو در مورد ایران نه تنها سنجیده عمل می کند بلکه می خواهد از پس این مسئولیت مهم هم برآید که منافع ملت اسرائیل را به هر طریق حفظ کند.

* از: میشائل بورگ اِشتِدِه / در: دی ولت

در قسمت «از دیگران» مقالات درج شده می‏تواند با نظرگاه‏های حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) هم‏خوانی نداشته باشد. مقالات درج شده در این قسمت برای آگاهی‏رسانی و احترام به نظرگاه‏های دیگراندیشان می‏باشند.

---------------------------

از سامانه حزب و صفحه رسمی حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در فیس بوک دیدن کنید.

---------------------------