دکتر صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران است که به تحلیل های شفاف و صریح شهره است. با زیبا کلام که در ایران به سر می برد، درباره احتمال وقوع جنگ و پیامدهای این حمله احتمالی گفت و گو کرده ایم.


میهن:جناب دکتر موضوع حمله به ایران شدت گرفته و تحریم ها هم گسترده تر از قبل شده است، جنگ لفظی بین سران کشورهای غربی و ایران در گرفته که می تواند نشانه ای باشد در احتمال وقوع جنگ ،شما فکر می کنید احتمال جنگ چه قدر جدی است ؟


ببینید در خصوص حمله نظامی باید گفت که همیشه چنین گزینه ای از سوی غربی ها بوده و اگر به یاد بیاورید زمانی که به عراق حمله شد در هشت سال پیش حمله به ایران جدی تر هم بود.اما برای من ثقیل است که موضوع حمله نظامی به ایران در دستور کار آمریکا یا ناتو قرار بگیرد، باید ببینیم هدف از حمله نظامی به ایران چه می تواند باشد. دوهدف برای مهاجمان می توان درنظر گرفت، یکی اینکه خواسته باشند نظام جمهوری اسلامی را ساقط کنند.هدف دیگر که بیشتر مورد نظر اسرائیل است اینکه خواسته باشند جلوی فعالیت هسته ای ایران رابگیرند و اگر ایران خواستار رسیدن به سلاح هسته ای باشد این احتمال را ازبین ببرند و یا به تعویق بیندازند.هدف دیگری را نمی توانم تصور کنم.
اگر این دو هدف را در نظر بگیریم، هیچ کدام در حمله نظامی تحقق پیدا نمی کند. هدف اول ساقط کردن و تغییر دادن نظام، در صورت حمله نظامی تحقق پیدا نمی کند و تنها زیربناهای ایران ویران می شود. اگر بعد از حملات گسترده هوایی، حمله زمینی صورت بگیرد و در بخش هایی از کشور وارد شوند این باعث به وجود آمدن یک جنگ داخلی گستره خواهد شد و نتیجه ای برای غرب و ناتو نخواهد داشت. درست است که نارضایتی در ایران زیاد است و خیلی از ایرانیان و لایه های جامعه انتقادات بسیاری برعملکرد حکومت دارند، اما انتقاد داشتن و خواهان اصلاح و بهبودی بودن یک مساله است و اینکه خواهان سرنگونی نظام باشند یک مساله دیگر است. خیلی از کسانی که منتقد هستند و انتقادات جدی به نظام دارند، حاضر به سقوط نظام نیستند ، من خودم با ساقط کردن نظام مخالفم چه از سوی خارجی ها و چه از داخل. اگر نظام سقوط کند همین دستاوردها که در مورد دموکراسی داریم از دست خواهیم داد و چنان هرج و مرجی به پا خواهد شد و جنگ همه علیه همه ای پیش می آید که ایران از هم می پاشد. اگر هدف قدرت هسته ای باشد و به صورت عملی تاسیسات هسته ای نطنز و اراک و بوشهر نابود شوند بازهم به علت اینکه ایران تکنولوژی این غنی سازی رابه دست آورده باز جای دیگری به راه خواهند انداخت.


میهن:جناب دکترزیبا کلام با فرض چنین حمله ای و با هر هدفی، شما فکر می کنید عواقبش چگونه خواهد بود و آیا جنگ تنها در خاک ایران محدود خواهد ماند؟


اگر این حمله صورت بگیرد خاورمیانه در بحران عمیقی فرو خواهد رفت. جمهوری اسلامی در صورت تهاجم، حمله به شرکای آمریکا را مشروع می انگارد و از افعانستان تا قطر و بحرین و امارت را مورد حمله قرار می دهد. بنابراین کل منطقه درگیر بحران عمیقی می شود و نمی توان گفت که غربی ها ازاین بحران پیروز بیرون می آیند.


میهن: یعنی شما گفته های نظامیان ایران را که قادرند مهاجمین را عقب برانند تایید می کنید؟


من از موشک ها و بمب ها خبر ندارم، من می گویم جمهوری اسلامی اهدافی را در کشورهای دیگر به عنوان هدف نظامی دشمن مورد حمله قرار خواهند داد و این حق طبیعی خواهد بود که در چنین جنگی انتظار برود جمهوری اسلامی به اهداف مهاجمان حمله کند.


میهن:آقای زیبا کلام بعدِ صد سال از نهضت مشروطه هنوز ایران نتوانسته تعاملی با دنیای خارج برقرار کند، هنوز سفارتخانه ها مورد حمله قرار می گیرند و به نوعی جاسوسخانه تلقی می شوند، به نظر شما این عدم تعامل و ناسازگاری با دنیای پیرامونی ریشه در فرهنگ ایرانی دارد و یا دلیلش استبدادی است که با سر نیزه حاکم است؟


شما از چند نکته نمی توانید غافل شوید، اولین آن تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی یکصد سال گذشته ایران است. به هر حال نمی توانیم از این واقعیت فرار کنیم که در این یک صد سال قدرتهای جهانی از آمریکا تا روسیه و انگلیس و فرانسه، بنابر منافعشان در امور ایران دخالت کرده اند. دولت ها را عوض کرده اند، در مجلس طرفداران خودشان را وارد کرده اند و دولت در دولتی بوده اند. می نمی خواهم بگویم چون این رکورد تاریخی وجود دارد ما باید تا ابد با آمریکا و غرب و روسیه دشمن باشیم . این را می گویم که برای بخشی از ایرانیان و شماری از نخبگان، گذشته خیلی نقد نشده و نمی توانند بین انگلستان دهه شصت با هفتاد و هشتا د تمیز قائل شوند و بین آمریکای امروز و آمریکای سال ۳۲ فرقی قائل شوند. بنا براین بخشی از بغض و کینه ای که نسبت به غرب وجود دارد به خاطر تاریخ معاصر است، شاید بتوانیم این تاریخ راپشت سر بگذاریم ، نمی دانم. نکته دوم این است که ایران از نظر علمی عقب افتاده است و به خصوص در علوم انسانی به طرز وحشتناکی از دنیا عقب هستیم لذا بخش بزرگی ازگفتمان سیاسی در بین ایرانیان تحصیل کرده و دانشگاهی عقب مانده و ناپلئونی است. علوم انسانی به گونه ای نیست در ایران که بتوانند تحولات بین المللی رابفهمند و تحلیل کنند. حتی ایرانیان نخبه تحلیل هایشان از نظام بین المللی خلاصه شده در تئوری تو طئه. تا زمانی که توسعه فرهنگی و نه لزوما سیاسی به وجود نیاید سرعت پیشرفت ما بسیار کند خواهد بود.


میهن: ایران یکبار در شهریور ۱۳۲۰ اشغال شده و به تبع آن دیکتاتوری رضاخان رخت بربسته و تا چند سالی و جان گرفتن شاه جدید، دموکراسی شکننده ای برقرار بوده است، به نظر شما آیا مفهوم اشغال در دنیای جدید با نگاه به کشورهایی مثل عراق پس از اشغال آمریکا در تضاد با مفهوم استقلال است؟


سوال دشواری است، شاید بتوان این گونه مطرح کرد که اشغال خاک ایران در شهریور ۱۳۲۰ که سقوط نظام خفقان آور و پلیسی رضاخان را درپی داشت ، باعث شد که ایرانیان بعد از مشروطه طعم دموکراسی را بچشند، احزاب آمدند، جبهه ملی شکل گرفت، چپ ها به وجود آمدند، رو حانیان وارد عرصه سیاسی شدند و همه اینها را می توان گفت دستاورد اشغال ایران بود. یا می توان گفت اشغال عراق باعث ایجاد دموکراسی شده که در تاریخ این کشور بی سابقه بوده است. در افغانستان هم همین طور، حضور ناتو باعث شده که طالبان در کابل نباشند. درست است که افغانستان مشکلات بسیاری دارد اما می توان گفت که چه قدر آمدن غربی ها به سود افغانی ها بوده است. ده سال پیش در نظام طالبان یک دختر به مدرسه نمی رفت اما امروز بیش از سه میلیون دختر در حال تحصیل هستند و این ها بزرگترین دشمن طالبان خواهند بود. در افغانستان ورود نیروهای خارجی در کل به نفع دموکراسی بود در عراق هم به نفع دموکراسی بود و در شهریور بیست و ایران هم همین طور ،اما من مطمئن نیستم که در ایران فعلی به نفع دموکراسی تمام شود و بلکه معتقدم همین اندازه دستاورد دموکراسی در ایران گرچه حتی قابل قیاس با ترکیه هم نیست از بین می رود. همین دستاوردی که از دوره پهلوی بیشتر است. چون این حمله بی ثباتی طولانی درپی خواهد داشت. من به قطع و یقین این را می گویم.


میهن:جناب دکتر شما گفتید که حمله نظامی محتمل نیست، فکر می کنید غربی ها اگر حمله رابه کناری گذارند چه گزینه ای را برای فشار انتخاب خواهند کرد؟


کسانی که صحبت از حمله نظامی می کنند منهای اسرائیل ، قصد دارند دیگران را به مرگ بگیرند که به تب راضی شوند . هدفشان هم روسیه و چین است تا برای جلو گیری از حمله به تحریم های شدیدتر تن بدهند. من فکر می کنم در غرب طرفداران حمله نه زیاد باشند و نه جدی . اسرائیل اما ایران هسته ای را یک تهدید بالقوه برای خودش می داند. دلیل هم ساده است و نیاز به بحث پیچیده ای ندارد، ایران رسما و علنا بارها در این سی و دو سال اعلام کرده که حکومت اسرائیل یک نظام جعلی است و باید محو شود.منهای برخی از شخصیت ها از جمله هاشمی و اصلا ح طلبان در آن هشت سال اصلاحات، مابقی مسوولین و مدیران سیاسی همیشه گفته اند اسرائیل باید نابود شود. حالا اگر ایران سلاح هسته ای داشته باشد ،دور از ذهن نیست باعمق کینه ای که رهبران ایران از اسرائیل دارند، اگر این سلاح ها را خودشان راسا به کار نبرند،حتما در اختیار گروههای معاند با اسرائیل قرارمی دهند. هدف اسرائیل تغییر رژیم نیست بلکه نابود کردن توان تسلیحاتی ایران است. در غرب بیشترین تاکید بر تحریم است و اگر شرایط اقتصادی غرب بهتر بشود، هیچ بعید نیست که خرید نفت از ایران را تحریم کنند و عملا مشتری ایران فقط چین بشود و شاید چین هم به این تحریم بپیوندد. آنچه محتمل است جدی شدن تحریم هاست تا حمله نظامی .

در قسمت «از دیگران» مقالات درج شده می‏تواند با نظرگاه‏های حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) هم‏خوانی نداشته باشد. مقالات درج شده در این قسمت برای آگاهی‏رسانی و احترام به نظرگاه‏های دیگراندیشان می‏باشند.

---------------------------

از سامانه حزب و صفحه رسمی حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در فیس بوک دیدن کنید.

---------------------------

کاوه یزدانی

با درود به دوستان گرامی
بخاطر دارم ، اولین بار که گفتگوی آقای زیبا کلام از کانال دوتلویزیون رژیم را دیدم، موضوع گفتگوی آقای زیبا کلام در ارتباط با رضا شاه بزرگ بود.
آقای زیبا کلام می گفتند ، رضاشاه هرچه انجام داده ، خدمت به ایران بود وایران را از فروپاشی نجات داد. از آن لحظه این تصور در ذهنم نقش بست وهمیشه تا اکنون ، ازخودم می پرسم چگونه است که رژیم کاری به صادق زیبا کلام ندارد؟ وایشان سُر ومُر و گنده همچنان به نوشتن ادامه می دهد وآزادانه در ایران زندگی می کند؟ آیا این با اخلاق رژیم سازگار است که کسی در درون ایران باشد، و در تلویزیون سراسری رژیم به ستایش از خدمات رضا شاه بزرگ زبان بگشاید، ولی رژیم هیچ کاری با او نداشته باشد؟ آیا چنین چیزی با عقل جور درمی آید؟ این پرسش هرگز از ذهنم پاک نخواهد شد، نمی دانم برای دوستان وهم میهنان نیز این پرسش وجود دارد یا نه؟ اگر دوستان پاسخی داشته باشند، بسیار سپاسگزارشان هستم. با احترام کاوه

پاینده ایران وملت ایران

December 02, 2011 03:58:26 PM
---------------------------

هومن

ایشان در لا به لای چند حقیقت چندین و چند دروغ شاخدار می گویند تا با رنگ و لعاب آن حقایق، دروغ ها نیز رنگ واقعیت بگیرند و به همین دلیل است که تنها منتقد غیر زندانی ایران هستند !!!
اما حقایق:
1-در صورت حمله به ایران با توجه به نفرت عمیقی که در طی این مدت در ایران و بین اقوام مختلف ریشه دوانده ، احتمال جنگ داخلی و تجزیه نه محتوم ولی محتمل است ( نمونه آن تظاهرات خشک شدن دریاچه ارومیه ، مشکلات اعراب ، مشکلات بر سر آب زاینده رود و کارون، مشکلات و جنگ در کردستان و سیستان و بلوچستان و ... )
2- احتمال حمله ایران به سایر مناطق جهان و سعی بر گسترش آن در جهان
3-آسیب های وارده به ایران و خسارات ناشی از جنگ که امری گریز ناپذیر به دنبال هر تهاجم و جنگی است
اما اکاذیب و تحریفات
1- وجود دموکراسی به هر نوع در ایران !!!! اگر از نظر ایشان اجازه نفس کشیدن نشانه دموکراسی است اما دموکراسی با انتخابات آزاد ، مطبوعات مستقل و حق انتقاد و رعایت حقوق بشر و عدم شکنجه و .... تعریف می شود که هیچ کدام حتی به صورت نمادین در ایران وجود ندارد
2-در صورت حمله به ایران کشور توانایی تداوم ساخت بمب اتم را دارد ، این گزاره مبتنی بر بمباران تاسیسات هسته ای بدون حمله به سایر زیر ساخت ها است، حال آنکه حکومت برای حفظ آبرو نیازمند پاسخ به این حملات است و پاسخ ایران مطمئنا با پاسخ متقابل و حمله به زیر ساخت ها و نابودی اقتصاد ایران همراه خواهد شد. بدیهی است بدون پول ساخت بمب اتم امکان پذیر نیست ( به جز استثنایی مانند کره شمالی با حمایت کامل چین)
3- با توجه به وجود نفت در ایران قدرت های جهانی اجازه تداوم حکومت بر کشوری را که با دارا بودن ذخایر نفتی ر ا که با اقتصاد آنها همراهی نکند نخواهند داد نمونه این اقدام را در لیبی و عراق شاهد بودیم
4- آقای زیبا کلام نفرمودند چگونه به این نتیجه رسیدند که اکثریت مردم خواهان تداوم این حکومت هستند ؟ در کدام نظر سنجی مستقل ( و نه طبق آمار آقای احمدی نژاد و اعوان و انصار) ؟
و تنها سئوال من از اقای زیبا کلام این است که چگونه تمامی اساتید دانشگاه با گفتن کمترین نظر مخالف از کار برکنار و بازنشته و زندانی می شوند ولی ایشان همچنان مشغول به کار و مخالفت و نقد هستند؟

December 01, 2011 09:12:55 PM
---------------------------

شاهین

دکتر زیباکلام:
"با حمله خارجی نظام سقوط نمی‌کند ایران از هم می‌پاشد"

آقای دکتر اصلاح می کنم جمله ی شما رو
م-آریا:
با حمله ی خارجی هم نظام سقوط می کند وهم ایران از هم می پاشد

December 01, 2011 05:26:12 PM
---------------------------