12دسامبر سال 1925 ميلادی (1304 هجري خورشيدی و در آن سال مصادف با 22 آذرماه) مجلس موسسان که انتخاب اعضای آن پانزدهم آذر تکميل شده بود ظرف پنج جلسه در هفت روز، چهار اصل از اصول متمم قانون اساسی مصوب سال 1906 را اصلاح کرد که برپايه آن، حکومت قاجارها پايان يافت و سلطنت به دودمان پهلوی منتقل شد و دو روز بعد ژنرال رضاخان پهلوی در مجلس شورا حاضر شد، سوگند وفاداری به قانون اساسی ياد کرد و رضاشاه شد. وي روز بعد (25 آذر) بر تخت سلطنت نشست و نزديک به 16 سال پادشاهی کرد.

مجلس شورا 43 روز پيش از مصوبه مجلس موسسان، به نام سعادت ملت ايران انقراض قاجاريه را اعلام داشته بود و تا تعيين تکليف نطام حکومتي، برغم مخالفت دكتر مصدق نماينده تهران، موقتا ژنرال رضا پهلوي سردارِ سپه (فرمانده ارتش) و رئيس الوزراء (نخست وزير) را رئيس و مسئول کشور قرار داده بود. در جريان عزل دودمان قاجارها و پيش از اصلاح متمم قانون اساسي، در تهران برسر زبان افتاده بود كه نظام حكومتي ايران «جمهوري» خواهد بود و سردارِ سپه (فرمانده ارتش) هم موافق جمهوري شدن ايران است.

از لحظه کودتای نظامی فوريه 1921 چنين تغييری قابل پيش بينی بود. ايرانيان از قاجاريه که حکومت آن ازسال 1794آغاز شده بود به سبب شکست ها، تسليم شدنها، تن به تجزيه ايران دادنها، پسرفت ها و ضعف هاي متعدد که نشان داده بود راضی نبودند. قاجارها در اصل مغول تبار و از نسل «قاجار نويان» اميرزاده مغول بودند و پهلوی از مازندران بود و یک ایرانی الاصل.

مورخان، این انتقال سلطنت ایران را رویدادی خوانده اند که بر تاریخ جهان تاثیر گذارد زیراکه پهلوی یکم با احیاء تفکّر ناسیونالیسم ایرانی تا مدتی مانع نفوذ مارکسیسم روس در اذهان ایرانیان شد و پهلوی دوم از متحدان بلوک غرب و حلقه موثری از زنجیر محاصره شوروی (کانتينمنت) بود که مسکو با دوبار خیزش نتوانست از این زنجیر عبور کند و بر خاورمیانه که آمادگی پذیرش سوسیالیسم را [به سبب وجود جوامع طبقاتی و فاصله زیاد دارا و ندار، نبود مقررات رفاه عمومی و فساد اداری و قضایی] داشت مسلط شود که در صورت تحقق این نفوذ، مسیر تاریخ تغییر مي کرد و نظم دیگری در جهان برقرار می شد ـ نظمی متفاوت از وضعیت امروز.

در قسمت «از دیگران» مقالات درج شده می‏تواند با نظرگاه‏های حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) هم‏خوانی نداشته باشد. مقالات درج شده در این قسمت برای آگاهی‏رسانی و احترام به نظرگاه‏های دیگراندیشان می‏باشند.

---------------------------

از سامانه حزب و صفحه رسمی حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) در فیس بوک دیدن کنید.

---------------------------