گفتگو های سیزدهمین نشست دفتر پژوهش باشرکت سیزده تن از اعضای دفتر بیشتر پیرامون مسئله مبارزه و سرنگونی بود.

حزب مشروطه ایران نخستین بار موضوع استراتژی مبارزه با جمهوری اسلامی را در دفتری که زیر عنوان استرتژی پیکار سیاسی مردمی در 1993 بررسی و منتشر کرد. منظور از پیکار سیاسی مردمی همان است که این روز ها به نام انقلاب مخملی از آن سخن می گویند و بر بسیج گروه های مختلف اجتماعی با کار تشکیلاتی و اطلاعاتی به معنای آگاهی رسانی، و دفاع از منافع آنها، بهره گیری از نقاط ضعف رژیم، و رفتن به مرحله نافرمانی مدنی و تظاهرات و اعتصابات بنا شده است. در این شیوه پیکار، شعار ها می باید دربر گیرنده خواست توده های بزرگ مردم باشد و ملاحظات حزبی در درجه بعدی اهمیت قرار گیرد. احزاب و سازمان های سیاسی می باید روی گسترده ترین و در عین حال اصولی ترین مخرج های مشترک توافق کنند و مسائل درجه دوم را بجای آنها نگذارند. رساندن صدای بیرون و درون به یکدیگر، جلب پشتیبانی جهانی از مبارزان در ایران و پیشبرد گفتمان ملی و پیشرو و آزادیخواهانه ای که جای افکار واپسمانده و گرایش های انحرافی را بگیرد، و پیشبرد روحیه تفاهم بویژه وظیفه نیرو های مخالف در بیرون است.

با توجه به این استراتژی، فرخواندن مبارزان بیرون به اینکه بجای تکرار شعار سرنگونی، تمرکز خود را بر مبارزه برای سرنگونی بگذارند ضرورت دارد. دائما دم از سرنگونی زدن نتیجه اش این شده است که اکثریتی پس از سه دهه انتظار سرنگونی کشیدن، ناامید شده اند و در آن سه دهه هم چندان مبارزه ای نکرده اند. گروه های سیاسی نیز برسر موضوعی که بهر حال در بیرون روی نخواهد داد یعنی سرنگون شدن رژیم، با هم بحث و اختلاف نظر داشته اند که بهمان اندازه بیهوده بوده است.

حزب در این سال ها هر چه توانسته برای جا انداختن یک گفتمان نو که به نیاز های امروز و آینده ایران پاسخ گوید، تفاهم و در صورت آمادگی دیگران همکاری، با هر گروهی که در راه دمکراسی و حقوق بشر برای یک ایران یکپارچه، یک کشور یک ملت پیکار می کند، افزایش ارتباط درون و بیرون، بسیج افکار عمومی جهانی به سود مبارزه مردمی، و پشیبانی از آزادیخواهان ایران کوشیده است. امروز هم حزب با پیش کشیدن اولویت مبارزه عملی بر شعار سرنگونی و مقدم داشتن منافع حیاتی ملت ایران بر نام و شکل رژیم حکومتی و هر چیز دیگر پیشگام روشن کردن فضای بحث سیاسی و جلوگیری از گرایش های انحرافی، بویژه تقسیم ملت ایران به "ملیت" ها و "گروه های زبانی دارای حقوق سیاسی" شده است.

مبارزه حزب بیشترین سهم را در روشن کردن افکار عمومی داشته است که برای اعمال حقوق سیاسی و برخورداری از حقوق فرهنگی و اجتماعی لازم نیست اول کشور خود را به مناطق زبانی با مرز های مشخص و عبور ناپذیر یا به ملیت ها یا ملت های گوناگون که تعدادشان نامحدود و بسته به شمار مقاله نویسان است تقسیم کنیم، بلکه می باید مانند همه کشور های پیشرفته این حقوق را به فرد انسانی فارغ از هر مرزبندی و اکثریت و اقلیتی بدهیم تا افراد بتوانند حقوق خود را در چهارچوب کشور و ملت ایران بهر گونه که مزاحم حقوق دیگران نباشد اعمال کنند. این تلاش های حزب البته در مبارزه با جمهوری اسلامی تاثیر مستقیمی ندارد ولی فعلا اولویت ما دفاع از یکپارچگی سرزمین و ملت ایران است و برطرف کردن توهماتی که نزدیک سه دهه مبارزه را کند کرده است.

در پاسخ به این پرسش که چه سودی در تفاهم با گروه هائی است که هیج معلوم نیست نماینده چه نیرو هائی هستند توضیح داده شد که هر گروهی به درجه ای نماینده نیرو هائی در جامعه است و از این گذشته می باید فضای مبارزه را سالم کرد و احترام نیرو های مخالف بیرون را بازآورد.

نقش اصلاح طلبان و تندروان در حکومت اسلامی و اینکه کدام بیشتر به سود یا زیان مبارزه هستند موضوع دیگر بحث بود. اصلاح طلبان کمتر از تندروان فضا را می بستند ولی مبارزان را به امید واهی آرام کردند. تندروان با سختگیری های خود جای توهم نگذاشته اند. هر کدام سود و زیان خود را دارند و برای هردو موقعیت می باید آماده بود. در ارتباط با این موضوع در انتخابات آینده می باید بجای هرچیز به روشن کردن واقعیت اوضاع و انتظاری که مردم می توانند از انتخابات داشته باشند پرداخت.

پناه آوردن مبارزان از ایران خارج موضوع آخر بحت این نشت بود و گفته شد که با توجه به تجربه تا کنون بودن مبارزان در درون مسلما بیشتر به سود مبارزه است ولی البته هر کس حق دارد به خارج مهاجرت کند.