روزها و ماه‌های سرنوشت‌سازی در تاریخ ایران رقم می‌خورد. مردم ایران امیدوارند جنبش سبز و رستاخیز نوین آن‌ها به بار بنشیند و ارمغان بیش از یک سده تلاش و جان‌فشانی آن‌ها این بار آزادی و دمکراسی پایدار باشد. بی‌تردید راه نهادینه کردن دمکراسی (به‌ویژه در کشور ما) برای پاسداری از آزادی، بس مشکل‌تر و پیچیده‌تر از «تغییر» حکومت است. تعارضات و تضادها بین جریان‌های گوناگون سیاسی و فکری، و هم‌چنین افرادی که بسا گرایش ویژه‌ی سیاسی هم ندارند، دارد بیش از پیش خود را نشان می‌دهد. هدف این نوشته ارائه پیشنهادی در جهت «مدیریت تعارض» conflict management بین ...

آرش سلیم

به نظر می رسد بسیاری از مفاهیم و اصطلاحات سیاسی در کشور ما بعد از گذشت چند دهه حالت تقدس پیدا کرده اند و مانند پدیده های یک مذهب با آن ها برخورد می شود. هنوز بعد از این همه سال اگر کسی از سرمایه داری به مفهوم توسعه گرایانه و مدرن سازی دفاع کند فورا با حملات سخت مواجه می شود،درست مانند مذهب که اگر مثلا از شیطان دفاع کنیم با حمله مذهب گرایان رو به رو می شویم ،فرهنگ سیاسی مخرب چپ در ایران بیش از هر فرهنگ سیاسی باعث عقب ماندگی کشور ما شده چرا که با جبهه گیری متعصبانه در مقابل سرمایه و سرمایه دار و با ساختن مفهوم منفی از این مفاهیم زمینه های از بین رفتن طبقه ...

کورش، مقيم تهران

رژیمی را که خمینی بر ایران تحمیل کرد نه جمهوری می‌توان نامید و نه اسلامی. جدال بر سر این که آیا جمهوریت رژیم به خطر افتاده یا اسلامیت آن، خوراک خوبی است برای مجادلات داخلی بین متنازعین بر سر تقسیم قدرت. این رژیم را باید به‌نام پایه‌گذار آن، رژیم خمینی نامید. نه یک کلمه بیشتر، نه یک کلمه کمتر. خمینی، مثل اکثر پایه‌گذاران فرقه‌های مذهبی ـ از هر دین و آیین ـ راه و روشی را پی نهاد که معرّف افکار و خصوصیات اوست. امروز خمینی در گور خفته است اما از اعماق گور بر ایران فرمان می‌راند و می‌بینیم که طرفین منازعه بر سر قدرت وقتی می‌خواهند حجت را بر دیگری تمام ...

کیهان لندن

اقدام بی سابقه مجلس شورای اسلامی در خصوص ساختار بانک مرکزی و سلب اختیار احمدی نژاد در مورد انتساب رئیس کل بانک نشان دهنده آن است که دولت احمدی نژاد در این مورد احتمالا غافلگیر شده است و باید در انتظار کشمکش نسبتا پر دامنه ای در این مورد باشیم. سوای جوانب سیاسی این امر، این اقدام از نظر اقتصادی یک قدم اساسسی در جهت بهبود سیاست گذاری اقتصادی در ایران است، صرف نظر از این که در مرحله کنونی چندان تغیری در ماهیت امر پدیدار نخواهد شد اما در اساس این اقدام میتواند ضمینه مناسبی باشد برای آینده کشور وضمینه مساعدی برای بهبود سیاست گذاری اقتصادی در آینده . ...

شاهین فاطمی

مقدمات نظری - تاريخی موضوع «غير مذهبی کردن حکومت» قرن ها است که در مغرب زمين مورد بحث قرار گرفته اما، در سپهر سياست ايران، زمانهء ما شايد شاهد نخستين باری باشد که اين بحث رفته رفته بصورت «گفتمان» اصلی سياسی مطرح شده و، بعنوان «پادزهر» حکومت فعلی، مورد استقبال و قبول سازمان ها و متفکران سياسی واقع می شود. اما اين واقعيت نبايد موجب آن شود که تصور کنيم فکر بيرون نهادن نهادهای مذهبی از حکومت، و يا سلب استقلال آنها و تبديل کردن شان به جزئی از تشکيلات اداری وابسته به حکومت، در تاريخ کشورمان سابقه نداشته و يا اگر چنين سابقه ای را بتوان يافت لزوماً بايد آن ...

اسماعيل نوری علا

در پاسخ به مطلب آقای کامران صادقی نخست) برخلاف نظر آقای صادقی، جمهوریت مترادف با دمکراسی نیست، چرا که رژیم های بسیاری در دنیا وجود دارند که پیشوند جمهوری را یدک می کشند ولی از بدترین انواع دیکتاتوری هستند که مثال روشن آن جمهوری اسلامی ایران یا جمهوری عربی سوریه یا جمهوری کوباست. بنابراین صرف استقرار جمهوریت تضمین کننده دمکراسی نیست. دوم) برخلاف نظر آقای صادقی، پادشاهی در کشور ما لزوماً معنای کودتا و خفقان نمی دهد. پادشاهی می تواند تداعی کنندهء منش و روش کوروش بزرگ، صدور فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه قاجار، مدرن سازی ایران، الغاء نظام ارباب و ...

کامران صادقی / کورش، مقيم تهران

جنگ در آئین اسلام، مقدس است، چون امر الله است. در کتاب قرآن نیز، جنگ محور گفتمان الله است. «قتل فی سبیل الله» و یا جنگ در راه الله یکی از مهمترین احکام الهی ست. اگر بگوییم جنگ و به تبع انتقام جویی در ذات دین اسلام نهفته است، سخنی به گزاف نگفته ایم. الله هرگز انسانها را بسوی صلح و آزادی فرا نمیخواند. بندگان خود را پیوسته بسوی جهاد و شهادت، دعوت میکند. محمد، پیامبر اعراب، ده سال حکومت کرد و در آن ده سال بیش از 60 بار دست به لشگر کشی زد و با دیگر قبایل و بادیه نشین های اطراف جنگید. اما این بدان معنا نیست که در کتاب الله از رحمت و رحمان و رحیم سخنی نرفته است. در ...

فیروز نجومی

روز سه‌شنبه رادیو فردا در تارنمای خود متنی دو صفحه‌ای منتشر کرد تحت عنوان «حسن نصرالله: در ایران دیگر تمدن پارسی وجود ندارد». جان کلام و خلاصه سخنان این آخوند لبنانی را در زیر نقل می‌کنیم: «در ایران امروز چیزی به نام پارسی سازی یا تمدن پارسی پیدا نمی‌شود. آنچه در ایران هست تمدن اسلامی است. آنچه در ایران هست دین محمد عرب هاشمی مکّی قریشی تهامی است و بنیانگذار جمهوری اسلامی جدّ اندر جد فرزند پیامبر خدا محمد است که درود خدا بر او و خاندانش باد. امروز رهبر در جمهوری اسلامی، امام سیّد خامنه‌ای قریشی هاشمی فرزند پیامبر خدا و فرزند علی بن ابی طالب و ...

شاهین فاطمی

اگر از نگارنده این یاداشت درمورد بزرگترین ویژگی تیم سیاسی احمدی نژاد و حامیان آن سئوال شود میگویم «کلاهبرداری» و مصادره گری هرآنچه دیگران آقریده اند. باند احمدی نژاد به مصادره شرکت های بزرگ دولتی، تحت عنوان خصوصی سازی و چنگ اندازی به منابع و ثروت های ملی و طبیعی اکتفا نکرده اند . این باند برآنست که در عرصه سیاسی، فرهنگی و آرمانی نیز بر هرآنچه که از یک ارزش ملی یا تاریخی برای ملت و یا برای گروههای گونان اجتماعی در زیر مجموعه آن مطرح است چنگ اندازد و حجب و حیایی هم در این زمینه نمی شناسد. نمونه برجسته این گونه کلاه برداری در عرصه گفتمان ملی ـ تاریخی، ...

ح تبریزیان

تخصصی بودن مفاهیم افتصادی، ابهام و اغواگری آمارها و پیچ و خم‌های درک ارتباط واقعیت‌های اقتصادی با معیشت و زندگی روزمره، از جمله عواملی هستند که باعث می‌شوند در حوزه اقتصاد، امکان فریب‌کاری و دروغ‌پردازی با هدف قلب واقعیت فراهم شود. متاسفانه در چنین شرایطی، دولتمردان ناکارآمد هم به خوبی می‌توانند بی‌کفایتی‌های خود را با تبلیغات، اغواگری و فریبکاری، آمارسازی و توجیهات غیرمنطقی اما دهان‌پرکن بپوشانند. از این رو، بیان واقعیت‌های اقتصادی به زبان ساده، هرچند تلخ و هشداردهنده یا حتی در مواردی ناامیدکننده، می‌تواند در راستای گسترش آگاهی ...

گروه اقتصادی

• خانواده‌هائی که فرزندانشان را توجیه می‌کنند که چرا باید سرشان در لاک خودشان باشد، تصور می‌کنند این فرمول سلامت، تنها ابداع خودشان است ولی چنین نیست و عمومیت پیدا کردن این توجیه، به تداوم ناکارائی در همه زمینه‌ها منجر می‌شود، همان خانواده‌ها در اموزش فرزندانشان، در ساختن آینده اقتصادی‌شان و در تامین اجتماعی آنها با ناکامی و پرداخت هزینه‌های بیشتر مواجه می‌شوند. در واقع این شرایط اسفناک کنونی، حاصل این زرنگ‌بازی عمومی است: این که همه می‌خواهند تغییر صورت گیرد اما همه حاضر نیستند سهم خود را در هزینه این تغییر ...

همن سیدی

پيشگفتار به دست گرفتن قدرت سياسی به وسیلهء دینکاران ِ (**) شيعهء ايرانی، تأسيس «حکومت اسلامی» در نقاب «جمهوری اسلامی»، و نيز ظهور منصب بی پیشينهء «ولايت فقيه»، همگی، نه تنها چرخشی حيرت‌انگيز را در زندگی سياسی ایران موجب شده و معادلات تازه و عمده‌ای را در عرصهء تاريخ سياسی آن مطرح ساخته‌اند بلکه، به گونه‌ای درونی، دگرگونی‌های بی‌سابقه‌ای را برای قشر دينکار و موقعيت آن در جامعهء ايرانی به همراه آورده‌اند. از همین رو، می‌توان گفت اکنون هم ايران و هم قشر دينکارانی که «مذهب رسمی» اين کشور را نمايندگی می‌کنند، ديگر همانی نيستند که پيش از انقلاب ...

اسماعيل نوری علا

وقتی از ایجاد فرم‌ها و الگوهای سیاسی غیرخشونت‌آمیز سخن می‌گوییم، نباید فراموش کنیم که خود خشونت، مفهومی برساخته‌ی زمینه‌ی اجتماعی «خاص» هر جامعه است. برای نمونه می‌دانیم که سکولاریسم اروپایی و تجربه‌اش از مدارا، تاریخ و شجره خاص خود را دارد که نمی‌توان آن را دلبخواه و اراده‌گرایانه (یعنی بدون خشونت) به سرزمین دیگری منتقل کرد. چنین انتقالی (اگر بخواهد مسالمت آمیز باشد) نیاز به تعدیل و اصلاحاتی عمیق و تدریجی دارد. مدرسه فمینیستی: در حوادث اخیر ایران، به دفعات شاهد بوده‌ایم که نگاه و قضاوت اغلب فعالان جنبش سبز داخل کشور با نگاه بسیاری از ...

دکتر علی میرسپاسی

مسئله اين است که حق زندگی و حق مصونيت در مقابل خشونت حقی است از آنِ تمام انسان‌ها در تمام فصول. شناختن و شناساندن اين حق، از جمله، به قوام جامعه‌ی مدنی کمک می‌کند. اين حق وظيفه‌ای به‌وجود می‌آورد؛ هم برای حکومت و مديران جامعه و هم برای شهروندان. عدم پاسخ‌گويی حکومت، اجباراً و به‌گونه‌ای محتوم، به عدم رعايت اين حق و وظيفه در نزد شهروندان نمی‌انجامد

در اوائل نوجوانی، هنگامی که سنم ديگر اجازۀ خواندن "کيهان بچه‌ها" را نمی‌داد، صفحۀ حوادث روزنامۀ کيهان تقريباً تنها صفحۀ مورد علاقه‌ام بود. هرشب با کنجکاوی و اشتياق ...

فرنگيس حبيبی

قبل از هرچیز باید خاطر نشان کنم که این نوشتار نه از سر دشمنی با اعراب است و نه از سر پست دانستن آنها. این نوشتار تنها واکاوی واقعیاتی است که نتیجه آن همین سخنان سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان در مورد تمدن ایرانی است. سید حسن راست می‌گوید چون در حال حاضر ما در ایران فرهنگ و زبان و آداب و رسوم و هنجارها و حتی قوانینمان عربی است. فقط کافی است که نگاهی به این مملکت بیندازیم تا متوجه شویم. یک ماه از سال را ایرانیان سیاه می‌پوشند و بر سر و صورت خود می‌کوبند و گل بر سر می‌گیرند تا برای فردی عرب موسوم به “حسین” که 1400 سال پیش در بیابان‌های عراق کنونی ...

انديشه

هميشه و همه جا بوده‌اند کسانی که دشمنی خود با فرهنگ و تمدن ايرانی را با سخنان و رفتارهايشان به ايرانيان نشان داده‌اند. اگر اين افراد مليت ايرانی ندارند تأسف‌آور نيست و اگر عرب هستند جای تعجب نيست. اخيراً سيد حسن نصرالله در بيانيه‌ای اظهار کرده که تمدن ايرانی در ايران وجود ندارد. سخنان اين فرد همان قدر بی‌اساس و مضحک است که يک نفر ايرانی درباره تمدن لبنان اظهارنظر کند و بگويد که تمدن لبنانی در لبنان وجود ندارد. البته شنيدن چنين سخنانی از سيد حسن نصرالله که سال‌هاست خواب‌های ناخوش برای ايرانيان ديده تعجب‌آور نيست. ايرانيانی که با دانايی به ...

ترانه جوانبخت

براندزی دین، آیا خوشخیالی ست و یا ماجرا جویی، یا حرفی عبث است و اندیشه ای باطل و منزوی؟ یا بعکس عین واقعی بینی ست و نتیجه ژرف نگری ست به ارتباط دین با زندگی؟ هرچه باشد، حتی اگر دینی نباشیم با اندیشه براندازی دین نمیتوانیم میانه خوشی داشته باشیم. چون چنین به نظر میرسد که نه تنها عملی نیست بلکه در عقلانی بودن آن نیز شک و تردید وجود دارد. زیرا که دین در سرشت مردم نهاده شده است. مردم ما مثل همه ی مردم سراسر جهان با دین زاده میشوند و به امید جهان ابدی با دین رخت از این حیات بر می بندند. بعضا بر آنند که نیاز دین با طبیعت انسانی آغشته است. دین به زندگی معنی ...

فیروز نجومی

چرا بازار ايران روز به روز از کالاهای بنجل چينی پرتر می شود؟ چرا کاميون ها و تريلرهای غير مجهز چينی که به "جلاد جاده ها" معروف شده اند در سال های اخير جاده های ايران را پر کرده اند و به رغم تلفات جانی و خسارات مالی شديدی که وارد ساخته اند، همچنان اجازه ورود می گيرند؟ گزارش تازه ای در پايگاه اينترنتی ندای سبز آزادی می کوشد با مرور پرونده معاملات ايران بر باد ده چين در ده ساله گذشته پاسخ اين پرسش ها را روشن کند. نظارت بر اين قراردادهای ننگين که بعضا قرارداد دارسی را در صد سال پيش تداعی می کند، مستقيما به دفتر سيدعلی خامنه ای منتقل شده است. از زمان روی کار ...

جواد طالعی

مقاله واشنگتن پست درباره اقتصاد ایران نويسندگان، پزشکان و صاحبان مشاغل کوچک تهران، هسته اصلی جنبش مخالفان کشور بر عليه محمود احمدی نژاد را در سال گذشته تشکيل می دهند. اکنون همین طبقه متوسط شهری احساس می کند با طرح دولت برای حذف يارانه ها و افزايش قيمت طيف متنوعی از مايحتاج روزانه، مورد بی توجهی قرار گرفته است. طبقه متوسط ايران همين حالا نيز زير فشار تحريم هايی قرار دارد که از سوی آمریکا و اتحاديه اروپا برای مهار برنامه تسليحات هسته ای کشور وضع شده است. اما آنها ظرف هفته های آينده، انتظار وارد آمدن ضربه ديگری را می کشند. زمانی که بهای بنزين، نان، ...

توماس اردبرينک

هفته شلوغی را پشت سر گذاشتیم. در هفته‌ای که گذشت نه تنها در محدوده مسائل ایران بلکه در دیگر نقاط جهان نیز اتفاقاتی روی داد که چندان با ایران بی‌ارتباط نیست. از تجدید بحث دربارۀ احتمال از سرگیری سریال فرسوده تجدید مذاکرات با رژیم شروع می‌کنیم و سپس به اقتصاد فرمایشی حضرات می‌پردازیم. این بازی موش و گربه که چندین سال است شاهد آن هستیم یکی از بی‌ثمرترین و خسته‌کننده‌ترین سریالهای نه چندان جالب صحنه سیاست شده است. نخستین پرسیشی که مطرح می‌شود در پیرامون دلیل وجودی این مذاکرات دور می‌زند. چرا غربی‌ها به این مذاکرات علاقمند باقی مانده‌اند و ...

شاهین فاطمی

جنگ ارزی در ایران معکوس رقم میخورد جنگ ارزی به صورت معکوس در ایران در حال رخ دادن است. به طور معمول کشورها در عرصه رقابت اقتصادی توان پول ملی خود را در مقابل ارزهای خارجی، بخصوص دلار پایین میاورند تا زمینه صادارت بیشتر از کشور وکم کردن واردات به کشورشان را فراهم کنند؛ نمونه واضح این داستان سیاست های چین است در مقابل آمریکا. اما رییس دولت ایران ترجیح می دهد نرخ ارز را در مقابل دلار بالا نگه دارد. این رویکرد موجب افزایش واردات در کشور شده است؛بی جهت نیست که اقتصاد دانان می گویند دولت به تولید کنندگان وصادرکنندگان خارجی یارانه میدهد. بحران مهرماه ...

اردلان صیامی

در زندگی ملت ها گاه لحظاتی پيش می آيد که بايد در مورد يا مواردی خاص تصميم گيری شود. البته روشن است که در يک «فضای دموکراتيک» تصميم گيرنده «ملت» ها هستند که بوسيلهء رهبران شان دعوت می شوند تا دربارهء مسئله ای که مطرح است اظهار نظر کنند. اين روند و روش را اغلب «رفراندوم» (referrandum) می خوانند که به معنای «رجوع کردن» است و تلويحاً «رجوع به ملت» را می رساند و امروزه روز در زبان فارسی از آن بصورت «همه پرسی» ياد می کنند. «رفراندوم» حاکی از شراکت يک ملت است در تصميم گيری نسبت به امری ويژه و سرنوشت ساز. اما، در صورتی که فوريت و ويژگی معينی در کار نباشد، از آنجا که ...

اسماعيل نوری علا

کناره گیری دولت بازرگان در پی تصرف سفارت آمریکا در تهران - نگاهی به کارهای برزینسکی پنجم نوامبر 1979 نماینده پانصد دانشجو كه عنوان «دانشجویان پیرو خط امام» بر خود گذارده بودند در دومین روز تصرف سفارت آمریكا در تهران (14 آبان 1358) اعلام داشتند كه كاركنان سفارت را تا استرداد شاه آزاد نخواهند كرد و اضافه كردند كه در ساختمان سفارت اسنادی را در رابطه با حوادث كردستان و خوزستان و اسامی برخی از جاسوسان و وابستگان به آمریكا را به دست آورده اند كه آنها را كتاب خواهند كرد. آخر وقت همین روز اعلام شد كه مهدی بازرگان پس از 268 روز حكومت، كناره گیری دولت خود را ...

دكتر نوشيروان كيهاني

مونتسکیو استبداد خشن را این‌گونه توصیف می‌کند: ترس، تجاوز، انزوا و فقری عمومی در این نظریه نظام‌های استبدادی نهادهای واسط میان دولت و مردم را ( جامعه‌ی مدنی) می‌بلعد، سازمان قضایی را بر می‌اندازد و تمام قدرت را در سلطنت و مباشرانش متمرکز می‌کند و در نهایت سرآمدان را به عوام تبدیل می‌کند تا همگی در بدبختی و بندگی با هم برابر شوند. به گفته‌ی مونتسکیو، هدف حکومت‌های استبدادی جز نظم و آرامش نیست. ....اما این آرامش را نمی‌توان صلح نامید."این شهروندان نیستند که متحدند، بلکه کالبدهای مردگانی است که در کنار یکدیگر دفن شده‌اند". حاصل هر گونه استبداد، ...

علی

به گزارش خبرنگار جرس، در اواسط شهریور 89 صادق لاریجانی نزد پدر همسر خود آیت الله وحید خراسانی می رود تا وی را راضی به قبول ملاقات با آقای خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی در سفر به قم کند. این گزارش می افزاید آیت الله وحید نه تنها این ملاقات را نمی پذیرد، بلکه به شدت دامادش را مورد ملامت قرار می دهد که نکند دینت را به دنیا فروخته ای!؟ با توجه به ظلمی که بنام قوه قضائیه بر ملت انجام شده، اگر این مظالم را اصلاح نکنی عاقبتی جز عذاب جهنم نخواهی داشت. در پی این انتقاد جدی استاد، شیخ صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه نامه ای در چهار صفحه و نیم برای سید علی خامنه ای رهبر ...

نامه صادق لاريجاني