امروزه سیاست مدرن را نمی توان در گسست و بی ارتباط با سنت فلسفه سیاسی غرب در نظر گرفت، زیرا برای به وجود آوردن چنین گسستی باید تاریخ اندیشه سیاسی غرب را شناخت و در مورد آن به پرسش پرداخت. در چنین صورتی ما یکبار دیگر در سنت فلسفه سیاسی غرب قرار خواهیم گرفت. سنت فلسفه سیاسی در طی ۲۵ قرن گذشته به صورت سنت گسستی جلوه می کند که تا به امروز بسیاری از اعتقادات و ایقان های فکری و فلسفی بشریت را مورد سئوال قرار داده است. استمرار و پیوستگی این سنت گسست به این دلیل است که فلسفه سیاسی همواره در جست و جوی حقیقتی است که مفهوم خود را در حرکت خود می یابد. لذا، از آنجا که ...

رامین جهانبگلو

از نگاه جامعه شناختی افراد نخبه یا به عبارتی روشنفکر در تقابل با جوامع(متشکل از طبقات مردمی و حکومت ها) چه تاثیراتی در پیشبرد سطوح اجتماعی در حوزه های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و ... دارند؟ در زبان فارسی واژه «نخبه» را به جای (Elite)گذاشته اند و بنابراین تعبیر «روشنفکر» برای نخبه چندان دقیق نیست و نه در زبان دانشگاهی و علمی ما و نه در زبان عمومی رواج ندارد. درست است که می توان «روشنفکران» را در تعبیر خاص و شرایطی خاص تر بخشی از افراد دارای امتیاز و در این معنی بخشی از نخبگان دانست اما موضوع اغلب از این پیچیده تر است: ما روشنفکرانی را داریم که سرمایه ...

گفتگو با ناصر فکوهی

در اوایل ماه فوریه، شماری از افراد و نمایندگان سازمان‌های اپوزیسیون ایرانی، در استکهلم گردهم آمدند که مایه‌ی گفت وگوها و بحث های زیادی شد. از آنجایی که این گردهم آیی غیرعلنی بود و رسانه ها‌ی گروهی در جلسه های آن نمی توانستند حاضر باشند، شایعات زیادی درباره آنچه که در آنجا اتفاق افتاد، برزبانها بود تا اینکه تنها رسانه‌ی حاضر در جلسه ها، خبرنگارهفته نامه ی سوئدی فوکوس، چندی پیش گزارشی از درون این جلسه ها انتشار داد که ترجمه‌ی آن به فارسی در اینجا عرضه می‌شود. خوانندگان البته توجه دارند که گزارش نشریه فوکوس، پیش انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی ...

برگردان جمیله نادری سدهی

تاريخ مدرن سياسى ايران از آموزه‌هاى راديكال و انقلابى كه عمدتا توسط حزب توده و متاثر از تجربه انقلاب‌هاى سوسياليستى وارد ايران شد تاثيرات تعيين‌كننده‌اى پذيرفته است. نقش چشمگير حزب توده در تربيت روشنفكران ايران موجب شد تا بسيارى قادر به درك و پذيرش دستاوردهاى رفرميستى سوسيال‌دموكراسى نباشند. چپ ايران هنوز نتوانسته است خود را از ميراث انقلابى در رفرم ستيزى، مصالحه و سازش سازنده رها كند. در باره حزب توده و نقش آن در روند سياسى ايران بررسى‌هاى زيادى انجام شده است كه بيشتر آنها به عملكرد و مواضع اين حزب در رويدادها و درگيرى‌هاى روزمره سياسى ...

دکتر على حاجى قاسمى

آیا هست کسی که بداند خداوند گار خامنه ای، چکاره است؟ وظایف و مسئولیتهای او چیست؟ حق و حقوق او کدام است؟ آیا هست کسی که بتواند وظایف و مسئولیتهای او را بشمارد، مورد سنجش قرار دهد، توانائی ها و شایستگی های او را تایید و یا نفی نماید؟ کیست که باو چنین قدرت نا معین و نامحدود ی را اهدا کرده است؟ قدرت او قدرت خدایی ست. او ارجح بر هر قانونی ست چون او تبلور قانون الهی ست. نه هرگز مرتکب اشتباهی شده است و نه هر گز خطائی از او سر زده است. بهر جنایتی هم که دست زده است برای رضا و خشنودی الله مرتکب شده است. محارب با الله و مفسد فی الارض و آنکه به ولایت نه گوید را که ...

فیروز نجومی

در سال نو ایرانی و دوهزارو دوازده میلادی دو انتخابات مهم که هر دو احتمالاً در تغییر و تحولات خاورمیانه و ایران بی تأثیر نخواهند بود در شرف انجام هستند و با آن که در ظاهر تفاوت های فاحشی در نحوه این دو انتخابات وجود دارد اما در ماهیت امر دو برخورد متفاوت با دمکراسی را در این دو انتخابات خواهیم دید. انتخابات اولی که در کمتر از یکماه آینده در فرانسه شروع خواهد شد و تا اوایل ماه مِی آینده تکلیف آن روشن می شود بسیار با انتخابات آمریکا متفاوت است. یکی از اساسی ترین موارد اختلاف بین این دو انتخابات نقش پول در تلاش های انتخاباتی است. در فرانسه هزینه ...

شاهین فاطمی

داوری مردم ایران درباره محمدرضاشاه عادلانه نبود و با شورش و برخاستن علیه او و جانبداری از استبداد دین پروران یکی از تاریک ترین دوره های تاریخ را بنا نهادند. شورش مردم برای برانداختن قدرت حاکمه همواره نه موجه و نه منطقی بوده و با سرازیر شدن به خیابان و میدان و فریاد مرگ بر دیکتاتور کشیدن و دموکراسی را بهانه کردن هیچ انقلابی هم اگر در اطاعت از یک منطق اجتماعی و نیازهای واقعی زمانی ـ برای دگرگونی شرایط موجود و تحول آن به شرایطی که تضمین کننده دستیابی به آن آرمانها در طیف گسترده آزادی های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ـ نباشد، حقانیت و اعتبار نخواهد داشت. ...

خسرو فانیان

روز سیزده بدر روزطبيعت در ایران است و ما امسال در شرايطي به استقبال اینروز می‌رویم که وضعیت دریاچه اورمیه درهاله اي از ابهام قرار دارد. بی توجهی رژیم اسلامی حاکم بر ایران به محیط زیست و همچنین آثار باستانی ایران در طی‌ مدت حاکمیت آن رژیم بر ایران ،تا حدفاجعه پيش رفته است. اگر جمهوری اسلامی ،فقط درصد بسیار کوچکی از هزینه‌های بلند پروازی‌های هسته ای‌ خود و یا کمک به گروههای تروریستی همچون حماس را صرف محیط زیست در ایران مینمود ،اکنون شاهد فاجعه اکولوژیک دریاچه اورمیه نبودیم. مدیریت غلط و غیر اصولی و غیر علمی‌ دولتمردان جمهوری اسلامی در کنار بی ...

امین موحدی

پل براس یکی از نظریه پردازان سرشناس قومیت و ناسیونالیسم است که پژوهش های زیادی در خصوص مباحث مربوط به این حوزه به ویژه در کشورهای در حال توسعه انجام داده است.اثر معروف وی «قومیت و ناسیونالیسم:تئوری و مقایسه» نام دارد ،که در آن نظریه معروفش در خصوص نقش و تاثیر نخبگان در جنبش های قومی را تشریح کرده است. براس که به مطالعه دقیق و موردی جوامع هند و پاکستان و نقش نخبگان قومی این کشورها در حرکت های ناحیه گرا پرداخته است می نویسد: «هنگامی که نخبگان مخالف دولت، فاقد ابزارهای قدرت یا خشونت باشند به منظور رقابت موثر با دولت به نمادها و نمادسازی روی می ...

سالار سیف الدینی

یک زوج اسرائیلی کمپینی برای ابراز محبت و دوستی به شهروندان ایرانی و مخالفت با جنگ به‌راه انداخته‌اند . کاربران ایرانی نیز در واکنش کمپینی برای ابراز علاقه‌ی ایرانی‌ها به شهروندان اسرائیل به‌راه‌ انداخته‌اند. «اسم من رونی است، ۴۱ سال سن دارم. من معلم و طراح گرافیک و یک پدر هستم. شهروند اسرائیل‌ام و به کمک شما نیاز دارم. در روزهای اخیر در اخبار تلویزیون می‌شنویم که به زودی جنگی بزرگ بین اسرائیل و ایران رخ خواهد داد، سیاستمداران اسم این جنگ را "دفاع از خود" می‌گذارند، ما مردم هر دو کشور نشسته‌ایم و اخبار را نگاه می‌کنیم، انگار نه انگار که این ...

فرناز سیفی

رضا پهلوی، فعال سیاسی و فرزند آخرین پادشاه ایران در نظرخواهی رادیو فردا از مخاطبان برای انتخاب چهره سال ۱۳۹۰، از سوی کسانی که در این نظرخواهی شرکت کردند، به عنوان مهم‌ترین، تأثیرگذارترین و خبرسازترین چهره سال ۹۰ برگزیده شد. در این نظرخواهی که از تاریخ اول اسفندماه سال ۱۳۹۰ تا روز ۲۵ اسفند در وب سایت و صفحه فیس‌بوک رادیو فردا، همچنین دریافت پیام‌های تلفنی، پیامک و ای‌میل انجام شد، ۱۲ هزار و ۲۴ نظر ثبت شد که در نهایت «رضا پهلوی»، با اختصاص چهار هزار و ۲۸ رأی و کسب ۳۳.۴۹ درصد از کل نظرات به عنوان چهره سال ۹۰ به انتخاب کسانی که در نظرخواهی رادیو فردا ...

رادیو فردا

جُنبش مشروطیت اگرنقطۀ عطفی باشد در تاریخ ایرانیان، مردمان و روزگار قبل از مشروطه به عصر پیشین تعلق دارند. حتا اگر برخی از آن مردمان فراتر از زمانه خود زیسته و از درخشش کردار و گفتار خود پرتوی بدینسو انداخته باشند. اشخاصی که با قانون طلبی، عقل گرایی و خواستار حاکمیت ملت شدن زمینۀ تحول فراگیر بعدی را هموار کرده اند. از این جمله مردمان، بی شک نام میرزا فتحعلی آخوندزاده(۱۸۱۲-۱۸۷۸میلادی) در یادها است و فعلیت دارد. او که، حتا در قیاس با همعصران همراه و همفکر خود، سرآمدی برجسته بوده است. شخصیتی تاریخساز که مثل سایر فرهیختگان کوشا به بهبود وضع آیندگان ...

مهدی استعدادی

احمد کسروی کشته‌ روحانیت است. فقیهان نام‌داری در نجف و مشهد و قم آرزو و طرح قتل او را در ذهن پروردند. سرانجام سیدمجتبی میرلوحی، معروف به نواب صفوی، جوان آتشین مزاج عوامی را برانگیختند تا او را بکشد. قتل کسروی، قتل جریان نقد تاریخی مذهب و روحانیت در آن دوره است. رسول جعفریان، مورخ رسمی جمهوری اسلامی نوشته است: "قتل کسروی، آب پاکی بود که روی دست این قبیل افراد ریخته شد و تقریباً بیشتر آنان از ترس گرفتار شدن در پنجه‌ قهر فدائیان اسلام، از نگارش این قبیل مقالات خودداری کردند." روحانیان از کمتر کسی چون کسروی این اندازه کینه به دل گرفتند. نام کسروی هنوز ...

مهدی خلجی

آرامش دوستدار متولد سال ۱۳۱۰ خورشیدی در تهران است. وی در سال 1۳۳۶ برای تحصیل فلسفه به آلمان رفت و پس از مدتی موفق به اخذ مدرک دکترا از دانشگاه بن گردید. عنوان تز دکترای آرامش دوستدار "رابطه اخلاق و اراده سلطه‌گرا در آثار نیچه" بود. دوستدار از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۸ به عنوان استاد فلسفه در دانشگاه تهران به تدریس پرداخت و پس از بسته شدن دانشگاه‌ها در اثر "انقلاب فرهنگی" از دانشگاه اخراج و به آلمان مراجعت کرد. آرامش دوستدار در میان دوستداران مباحث فلسفی و نظری چهر‌ه‌ا‌ی بسیار شناخته شده است. ژرفای اندیشه‌های دوستدار در حوزه‌های فکری و فرهنگی ایرانی به وی ...

گفت‏وگوی «ره‏آورد» با دکتر آرامش دوستدار

میشل و من امروز بهترین آرزوهای خود را به همه آنهایی که نوروز را در سراسر دنیا جشن می گیرند تقدیم می کنیم. خانواده ها و دوستان در جوامع و خانه هایی از آمريکا تا جنوب غرب آسیا گردهم می‌آیند تا امید را که همراه با تجدید حیات می آید جشن بگیرند. این جشن برای مردم ایران در زمانی می‌آید که تنش میان دو کشور ما همچنان ادامه دارد. اما همزمان با این که مردم با خانواده های خود گردهم می آیند، کارهای نیک می‌کنند و رسیدن فصلی تازه را خیر مقدم می‌گویند، انسانیت مشترکی که ما با یکدیگر داریم به ما یادآوری می شود. هیچ دلیلی وجود ندارد که ایران و آمريکا از یکدیگر جدا ...

باراک اوباما

فرا رسیدن نوروز و تحویل سال نو، بر شما هم میهنانم در سراسر جهان، و بر مردم همه کشورهایی که نوروز را گرامی می دارند، شاد و فرخنده باد. نوروز جشن باستانی هزاران ساله ایرانیان، زبان مهر و دوستی است. نوروز پیروزی نور بر ظلمت است. نوروز فصل شادی و آشتی و نماد زیبایی و تازگی است. نوروز، بر شما زنان و مردان، مادربزرگ ها و پدربزرگ ها، مادرها و پدرها و به ویژه بر شما جوانان، نوجوانان و کودکان آینده ساز سرزمینمان، که با وجود تمامی کم و کاست ها، با خلاقیت های چشمگیرخود، در زمینه های علمی و هنری، نام ایران و ایرانی را در جهان پرآوازه و سربلند کرده اید، ...

شاهزاده رضا پهلوی

هم میهنان گرامى: فرا رسیدن نوروز باستانی را به همه شما هم میهنان گرامی شادباش مى گویم و آرزو می کنم که سال نو سال آزادی ایران و بهروزی و سربلندی همه ایرانیان در سراسر جهان باشد. نوروز بشارت دهنده دوستى و صلح و امید است، بهمان صورت كه زمستان سرد وتاریک با راه گشائى نوروز جاى خود را به بهار شادى آفرین و زندگى ساز مى سپارد. بزرگداشت سالانه نوروز از سوی ما ایرانیان، در هر شرایط زمانی و مکانی خود نماینگر این است که رشته هزاران ساله پیوند ملی ما، با گذشته هایی بسیار درخشان همچنان پایدار مانده است، و تا این رشته بر قرار باشد بدترین فاجعه ها از نوع آنکه ...

شهبانو فرح پهلوی

عید آمد و ما قبا نداریم با کهنه قبا صفا نداریم گردید لباس پاره پاره در پیکر خود عبا نداریم جز سنگ و کلوخ و آجر و خشت ما بالش و متکا نداریم مردند تمام قوم و خویشان غمخوار به جز خدا نداریم جز گاو برای کسب روزی در مزرعه رهنما نداریم آجیل و لباس و پول خوب است اما چه کنم که ما نداریم خوب است بساط ساز و آواز افسوس که ما صدا نداریم در فصل بهار چون کنم چون دل از غم یار خون کنم خون عیدی بدهید فصل عید است این عید برای ما سعید است جمشید جم این بساط چیدست از جم به عجم مهین نوید است شیرینی و هفت سین بیارید از هموطنان مرا امید است قلیان و گلاب و ...

اشرف‌الدین حسینی (نسیم شمال)

ماندانا زندیان- در ابتدا، ممکن است حقوق بشر را تعریف کنید و توضیح دهید آیا تعهدات بین‌المللی یک دولت به کنوانسیون بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون بین‌المللی حقوق اقتصادی اجتماعی و فرهنگی در حکم قوانین داخلی کشور محسوب می‌شوند؛ بدین معنا که دادگاه‌ها و قوۀ قضاییۀ یک دولتِ متعهد به اجرای ضوابط حقوق بشر، ملزم به رعایت مقررات کنوانسیون حقوق بشر هستند؟ شیرین عبادی- حقوق بشرمجموعه ضوابطی است که در کنوانسیون‌های مختلف به تصویب سازمان ملل متحد رسیده است و دولت‌هایی که به آن ملحق می‌شوند، نسبت به اجرای آن تعهد پیدامی کنند. دولت ایران در ...

گفت‌وگوی ماندانا زندیان با شیرین عبادی

يکی از ستون نويسان روزنامه آمريکايی «واشينگتن پست» اخیرا در تحليل تازه ترين موضع گيری های دولت و رييس جمهور آمريکا در قبال ايران می نويسد که رژيم جمهوری اسلامی را با تحريم می توان به زانو درآورد و نه با بمب. وی می گويد: « باراک اوباما در راستای تلاش شديد برای منصرف کردن اسرائيل از حمله نظامی به ايران خود را به يک کارزار اعمال فشار گسترده بر ايران متعهد کرده است که اگر با جديت دنبال شود در نهايت به تغيير رژيم ايران منجر خواهد شد.» «ديويد ايگناتيوس» در ادامه تحليل خود می نويسد که باراک اوباما وعده داد که فشارها در تمام زمينه ها بر حکومت ايران را ...

انجمن سخن ايران

رضا پهلوی در گفتگویی اختصاصی با خودنویس تاکید کرد که با پرویز ثابتی ارتباطی ندارد و شکنجه‌های اعمال شده در دوران پهلوی و بعد از آن را هم محکوم می‌کند. او همچنین در باره آلترناتیوسازی گفت: «باید به شکل شفافی با این مساله برخورد کنیم. امروز در عصری زندگی می‌کنیم که همه هم میهنان باید در جریان تمام اقدامات باشند. قضیه «پچ پچ» کردن پشت درهای بسته نیست. قضیه از قبل یک طومار بستن و به جامعه تحمیل کردن نیست.» با حضور محدود و تلفنی پرویز ثابتی در برنامه افق صدای آمریکا، بحث ارتباط این مقام سابق امنیتی با رضا پهلوی سر زبان‌ها افتاد. عدم تکذیب این ارتباط در ...

نیک آهنگ کوثر

سالی دیگر از تقویم تولد جمهوری اسلامی ورق خورد و نگاهی مختصر به کارنامه سه دهه این نظام نشان می دهد که صف طرد شدگان و حذف شدگان و رانده شدگان صف بسیار طویل تری از همراه شدگان است. نهادهای مختلفی در این دهه ها سربرآورند یا یا با اراده ای سربریده شدند. ساختارهای زیادی شکل گرفتند و ساختمان های دیگری نیز تخریب شدند. در یک روند منطقی بنا نهادن یک سیستم حکومتی که «آزادی و استقلال و عدالت ورزی» از آرمان هایش بوده باید بتوان پس از گذشت سه دهه از آن حاصلی برای ارزیابی در دست داشت. اما آیا می توان امروز جمهوری اسلامی را در مسیر آن اهداف، نظامی مستحکم تر از پیش یا ...

روزبه میرابراهیمی

انقلاب مشروطیّت، انفجاری بود در مـرز انحطاط و پوسیدگی، هم در حوزة ذهن (اندیشه و جهان بینی) و هم در حوزة زبان (شعر و ادبیات). نگاهی به نشریات، روزنامه ها، شعـارها و اعلامیه های دوران مشروطیّت، نشـان می دهد کـه فضای عمومی جنبش مشروطیّت اساساً یک فضای غیردینی بود و برخـلاف نظـر دکـتر جواد طباطبائی، «علمای مشروطه» درک روشنی از هدف های عُرفیِ مشروطیّت نداشتند چـرا کـه فلسفة سیاسی مشروطیّت، متأثر از فلسفة سیاسی غرب بود در حالیکه «علمای مشروطه» اطلاعی از فلسفة سیاسی غرب یا اروپا نداشتند. متفکران دورة مشروطیّت بـرای اولین بـار کوشیدند تـا «هویّت ملّی» ...

علی میرفطروس

بنای تخت ِ جمشید در زمان داریوش بزرگ هخامنشی شاید مهمترین پادشاه ِ تمام ِ تاریخ ایران پس ازکورش بزرگ آغاز شد، او در حدود ِ 512 پ.م دستور ِ بنای ِ آنرا داد اما نتوانست پایان ِ ساختمان ِ آنرا ببیند. بعدها قسمتهای دیگری در زمان خشایار شاه تا اردشیر ِ سوم بآن اضافه گردید. مقدمه: تخت ِ جمشید را همۀ ما می شناسیم و شاید هم از آن دیدار کرده باشیم و عظمت ِ آنرا ستوده باشیم. کاخی عظیم بر صفه ای پهناورگسترده بر دامنۀ کوه رحمت با چنان ستونهای هنوز پا برجا و نقشها و کنده کاریهای آنچنان بی نظیر. سراپا نَقلی حیرت آور و تحسین بر انگیز از برهه ای پر اهمیت از تاریخ میهن ِ ...

شیرین طبیب زاده

بعضا، زد و خورد و بگیر و ببند در درون حلقه ی حاکمیت را پیوسته جدی تلقی کرده اند. شاید بآن دلخوشی که نظام ولایت از درون بگسلد و از هم گسیخته شود. طرح سوال از رئیس جمهور بیش از یکسال است که همچون خمیر، بسی بسیار ور زده شده است. چه بحث ها و بگو مگو ها که در نگرفته است در میان نمایندگان در باره ی مخاطرات و فوائد کشاندن رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی، نمایندگانی که همه را باید از حلقه ی خودی ها و یا "ولایت مدار ان اصول گرا " تلقی نمود. چه تغییر عقیده ها و چه امضا ها که داده و سپس باز پس گرفته نشده اند. چه شک و تردید ها که ذهن هیئت رئیسه مجلس را بخود مشغول وا نداشته ...

فیروز نجومی