سی و اندی سال است که حاکمیت به بهانه‌های مختلف طبقه متوسط و تحصیل‌کرده کشور را به انحاء مختلف زیر فشار قرار می‌دهد. رمز و راز این همه آزار چیست؟ روزی به موی زنان، روزی به میهمانی‌های خصوصی، روزی به دیش‌های ماهواره، روزی به مدل موی پسران، روزی به کنسرت‌ها و تئاترها و روزی به کوه و کمر حمله می‌کنند و از جوانان و آنها که الگوهای تبلیغ شده از سوی حاکمیت را نمی‌پذیرند سلب آسایش می‌کنند. به پاسخ این پرسش در انتهای یادداشت حاضر خواهم پرداخت، اما پیش از آن اشاره‌ای مختصر به موضوع مهاجرت می‌کنم. مهاجرت پدیده‌­ای است معمول در جوامع و ملل مختلف که ...

احسان رمضانیان

وقتی حکومت به‌دست اراذل و اوباش افتاد، وقتی حکومت به‌دست اراذل و اوباش افتاد، نماینده‌ها و دیپلمات‌های آن حکومت هم از همان جنس هستند. نمی‌شود که سفیر یک کشور دیکتاتوری، مثلا یک فرد آزادیخواه باشد! اگر اینگونه باشد باید یکجای کار نقص داشته باشد. سفرا و نمایندگان واقعی طالبان، از همان جنس طالبان هستند و مثلا می‌توان دیپلمات‌های کشور سوییس را هم به عنوان نمایندگان واقعی این کشور قلمداد کرد. در این میان حکایت جمهوری اسلامی جداست! جدا، از این نظر که این رژیم استبدادی مذهبی؛ در پیوندی تنگاتنگ با اراذل و اوباش هم قرار دارد. بنابراین نمایندگان ...

تیم خلیج فارس

از دو حال خارج نیست. یا با وقوع انقلاب اسلامی حیات سلطنت و مشروعیت نظام پادشاهی در ایران به زعم این منتقدان برای همیشه به تاریخ پیوسته است که دیگر نگرانی از بازگشت آن معنی ندارد. یا آنکه هنوز بختی برای احیای این نظام در یک همه پرسی آزادانه از مردم در ایران باقی مانده است که در آن صورت مخالفت با آن هم جز دشمنی با دموکراسی معنایی ندارد هانا آرنت فیلسوف و نویسنده بزرگ آلمانی در کتاب مشهور خود «توتالیتاریسم» که به شرح زمینه های اجتماعی و عقیدتی ظهور فاشیسم و کمونیسم در اروپا می پردازد می نویسد برخلاف هیتلر و استالین که خوی قتل و آدم کشی ذاتا در ...

احمد وحدت خواه

«درخششهای تیره» که نخستین بار در سال 1370 در خارج کشور به چاپ رسید با گزین سخن روشنگری از امانوئل کانت آغاز می شود: «در به کار بردن فهم خویش دلیری ورز!» نخستین بخش کتاب به «روشنفکری ایرانی یا هنر نیندیشیدن» می پردازد. دینخویی، بینش باطنی، اصلاح دینی و عرفان مضمون هایی هستند که در این بخش مورد بررسی قرار می گیرند. بخش دوم با عنوان «نگاهی به رفتار فرهنگی ما» بار دیگر با پس زمینه دینخویی بر روی نقش اسلام در فرهنگ روشنفکری ایران متمرکز می شود. ا ین کتاب دارای سه پیوست درباره «گنوس»، «ادیان سری» و «مکتب رواقی» است. آنچه پس از مطالعه صفحاتی چند توجه را جلب ...

الاهه بقراط

بمحض اعلام این انتصابات، نیروهای اپوزیسیون دست به اعتراض زدند و اینکار را «تبارگماری» و خویشاوند پروری نامیدند. انتصاب "مسرور بارزانی"- فرزند ارشد مسعود بارزانی رئیس منطقه خود مختار کردستان عراق، به ریاست سازمان جدیدی که کلیه نیروهای امنیتی را در فرماندهی واحدی متمرکز می کند، اعتراض نیروهای اپوزیسیون را به همراه آورد. این نیروها معتقدند که اینکار گام جدیدی برای تقویت خودکامگی است. در جریان مراسمی که روز یکشنبه به مناسبت بنیان‌گزاری "شورای ملی امنیت" بر پا شد، مسعود بارزانی اظهار اطمینان کرد که اتحاد نیروهای امنیتی که توسط سازمان جدید به ثمر ...

بیژن برهمندی

این رفیق نیویورکی ما که فقط منتظر است اسم خودنویس یا من در کیهان بیاید و مرا خبردار کند، گفت چرا انکار می‌کنی که از رضا پهلوی پول نگرفته‌ای؟ گفتم کی؟ کجا؟ گفت مگر کیهان را ندیده‌ای؟ آقایی که شما باشید، دیدم کیهان این را نوشته: «گفتني است اخيرا كپي دو فيش بانكي كه نشان مي‌داد از دفتر رضا پهلوي مبلغ دوهزار و پانصد دلار براي اسماعيل نوري علا و دوهزار و دويست و پنجاه دلار براي نيك آهنگ كوثر حواله شده است به دست برخي از گروه‌هاي اپوزيسيون افتاده و آنچه اين دو نفر را از طفره رفتن و انكار دريافت مبالغ مزبور ناتوان كرده است، اين كه تاريخ هر دو حواله ...

نیک آهنگ کوثر

قبل از آنکه به بحث در مورد شورا و اهمیت آن به پردازیم لازم است پیش تعریفی ازشورا و ورود این کلمه به فرهنگ پارسی را داشته باشیم . شورای یک کلمه و یک واژه عربی است که در زمان حمله اعراب به ایران به فرهنگ وادب ما وارد شده است وامروز یک کلمه کلیدی در واژگان ما ایرانیان گشته است معنی و مفهوم آن شاید به این گونه باشد “گرد آمدن عده ای از افراد با نقطه نظر های متفاوت برای سامان دهی وشور وبه بحث نشستن در مورد یک امرمشترک” . چرا مشورت میکنند ؟افراد با دیدگاهای مختلف و ایده ها وراهکار های خود برای انجام فعلی که به تنهائی برایشان ممکن نیست و دیگران را نیز در مورد ...

سرهنگ محمد رضا آرین

رهبر ایران برای اولین بار به ملت خود گفته است که باید برای "آخرالزمان" آماده باشند. این درحالی است که ایران به برنامه هسته ای خود ادامه می دهد. کلیه رسانه های دولتی ایران در هماهنگی با یکدیگر، روز جمعه داستان مشابهی را منتشر کردند و بر پیام آیت الله علی خامنه ای در باره ظهور حضرت مهدی تاکید کردند. تا کنون، رسانه های دولتی برای اجتناب از اتلاق صفت مهدوی به دولت ایران، در مورد ظهور امام دوازدهم از علمای حوزه علمیه نقل قول می کردند. با این وجود، اکنون با توجه به رویارویی ایران با غرب بر سر برنامه هسته ای ایران، اشاره رهبر ایران به آخرالزمان، می تواند ...

ورلد نیوز دیلی

بد نيست تشکل‌ها و فعالان اپوزيسيون در مورد سرمايه‌گذاری بر روی قدرت اجتماعی برای خروج از بن‌بست کنونی، کنجکاوی به خرج داده و در اين مورد فعال برخورد کنند. به اين ترتيب جامعه وقتی می‌بيند که اپوزيسيون، يا بخشی از آن، دارد در مسير يک تغيير کيفی و برای حاکم ساختن اعضای جامعه بر سرنوشت خويش حرکت می‌کند شروع به اعتماد به اين مجموعه می‌کند اتحاد اپوزيسيون يکی از معضلات ديرينه ی سازمان ها و گروه های سياسی ايرانی مخالف رژيم جمهوری اسلامی بوده و هست. از يک سو همه می دانند که اين رژيم بدون يک اپوزيسيون متحد رفتنی نيست و از سوی ديگر، فرمولی برای ايجاد اين ...

کورش عرفانی

«....اواخر تابستان سال ۱۳۵۸ ، شیراز .......حجت الاسلام عندلیبی ، مدرس حوزه ی علمیه قم حاکم شرع شیراز شد. او بسیاری را محاکمه کرد و حکم داد. عندلیبی برای شرکت در جلسه ای به قم سفر کرد .درغیبت او با اصرار و نقشه ی فرمانده سپاه پاسداران ، که رجبعلی طاهری نام داشت و می گفت دانشجوی دانشگاه شیراز بوده ، صادق خلخالی به شیراز آمد. خلخالی به محض ورود به زندان خواست نماز جماعت خوانده شود ، خودش شد پیش نماز و ما هم به او اقتدا کردیم . بعد از نماز به سالنی آمد که اطراف اش بند ها بودند و بند ۴ تقریبا در انتهای آن بود و بند زنان که قرار بود درمانگاه شود کمی بالاتر از ان قرار ...

مسعود نقره‌کار

همین دیروز بود که خشم ِ جوان ِ دانشجو در جان ِ حکومت اسلامی گُر گرفت و نیرنگ او را آواز آری همین دیروز بود که اهریمن بر خود لرزید این سراسیمگی از برای ِ چیست که آرام و قرار را از شما ربوده؟ این تیغ و دشنه و درفش برای کی تیز شده است؟ برای دانشجو؟ معلم؟ زنان؟ کارگران؟ اما هیهات هیهات که دیر زمانی ست زمانه ی این سلاح ها زنگ زده است و بدانید! که این تدابیر از رونق افتاده است زیرا عزم ِ ملت جزم شده است تا از پس ِ هیجده تیر تمامیت ِ تان را تغییری شایسته دهند احمد پناهنده ( الف. لبخند لنگرودی )

احمد پناهنده

۱۸ تیر ۱۳۷۸، نقطه عطفی در تاریخ جنبش های دانشجویی ایران بود که جرقه آن از اعتراض به تعطیلی غیر قانونی یک روزنامه آغاز شد و به خیزشی اجتماعی بدل گشت. جنبشی که با الگوی نافرمانی های مدنی و مبارزه بدور از خشونت، اصل نظام جمهوری اسلامی و دیکتاتوری مذهبی آن را به زیر سوال برد. خیزش دانشجویی ایران، جنبش مستقل و پویای قشر فرهیخته و جوانی با اندیشه های دموکرات و سکولار بود که با فاصله گرفتن از آرمان های دوم خرداد ۱۳۷۶ یعنی اصلاح رژیم، آغازی شد بر جدایی نهاد های مستقل دانشجویی از نظام مستبد و تمامیت خواه ولایت فقیه. حرکتی که تبلور خواسته ها و آرمان های ...

شاهزاده رضا پهلوی

پنج ماه پس از نشست استکهلم به دعوت سازمان سوئدی "اولاف پالمه"، چهره‌های مختلف اپوزیسیون ایران در نشست "پیشبرد اتحاد برای دموکراسی" گرد هم آمدند تا مسائل مربوط به ایران و راه‌های دستیابی به اتحاد را بررسی کنند. در نشست بروکسل (بلژیک) که در روزهای شنبه و یکشنبه (۷ و ۸ ژوئیه/ ۱۷ و ۱۸ تیر) برگزار می‌شود، نزدیک به هشتاد نفر از فعالان سیاسی، روزنامه‌نگاران و چهره‌های اپوزیسیون ایران شرکت کردند که از میان آ‌نها می‌توان به محسن سازگارا، علیرضا نوری‌زاده، جواد خادم، شهریار آهی، عبدالله مهتدی، رضا تقی‌زاده، بهروز بیات، حسن شریعتمداری، احمد باطبی و ...

دویچه وله

پیش سخنِ : آنچه که عنوانِ «کودتای نوژه» نسبت به قیام جسورانه جمعی از نظامیان و کنشگران سیاسی کشورمان که در 32 سال پیش علیه موجودیت رژیم اسلامی بپا خاستند اطلاق میشود، صرفا ً دیدگاه نویسنده این متن آقای «مارک گاسیوروسکی» است. یقینا ً گروه تحریریه در رابطه با بازگرداندن این نوشته به فارسی، رعایتِ کامل اصول بیطرفی را در نظر داشته، صرفا ًجهت بازگو کردنِ واقعیتهای پنهان این حماسه شجاعانه است که تا به امروز در هیچ نوشتار و پژوهشی انعکاس نیافته است. داوری و برداشتها در این مقاله در خصوصِ برخی از شخصیت های سیاسی و یا برخی از رویدادهای کشورمان در گذشته و ...

کوروش اعتمادی

در پی بازداشت کوتاه‌مدت دیپلماتی ایرانی به اتهام آزار جنسی یک کودک در آلمان، سخنگوی دادستانی فرانکفورت اعلام کرد که در حال بررسی شکایت مادری از معاون سرکنسولگری جمهوری اسلامی در این شهر است. برخورد پلیس فرانکفورت با یک دیپلمات ایرانی به دلیل استمداد یک مادر می‌تواند به چالشی دیپلماتیک میان ایران و آلمان بدل شود. در روز گذشته (۱۵ تیر / ۵ ژوییه) اداره کل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی گزارش داد که «بر اساس یک سناریوی از پیش تعیین شده در روز دوشنبه (۲ ژوئیه/۱۲ تیر) یکی از اعضای سرکنسولگری جمهوری اسلامی در فرانکفورت، هنگام عزیمت ...

دویچه وله

در غیاب روزنامه نگاری تحقیقی در رسانه های فارسی - که دستکم ناشی از مشکلات مالی این رسانه ها است - آنچه معمولا درباره «مبارزه بدون خشونت» انعکاس می یابد مانند آگهی تبلیغاتی برای کالایی است که به عنوان گوهری یگانه معرفی می شود، بدون ارایه درکی عمیق و مستند به شواهد تاریخی یا «فکت»های روزنامه نگارانه. البته می توان برای آداب اجتماعی و سیاسی «مد روز» نظیر مبارزه بدون خشونت تبلیغ کرد اما سوء تعبیر یا غلط خوانی پدیده هایی که ماهیتی وارداتی دارند نه تنها به درک موضوع نمی انجامد بلکه مصداق بارز تحریف تاریخ است: مثل اینکه گفته شود انقلاب مشروطه، جنبش ملی ...

نیما تمدن

آنچه باید بخاطر داشته باشیم، آن است که دین نهادی است ساخته دست بشر. طبیعت دین را خلق نکرده است. از ماورا طبیعت هم زاییده نشده است. چیزی که مسلم است، آن است که همه ی ادیان در این دنیا پا به عرصه وجود گذاشته اند و در ساختار و بنیاد آن انسان نقش اساسی را بازی کرده است. برغم این حقیقت، در مرکز توجه دین، دنیای دیگر است که قرار دارد، دنیایی ماورا دنیای موجود. امتیاز و یا بهتر است بگوییم که اقتدار و نفوذ دین ناشی از علمی و دانشی است که از جهان دیگر دارا می باشد. تنها دین است، نه هیچ نهاد فرهنگی یا اجتماعی دیگری که ما را از این دنیا به آن دنیای ماورا، دنیایی که ...

فیروز نجومی

گویند کاروانی از مردمان یکی از شهرهای ایران که به خودپرستی، نفاق و بد دلی مشهور بودند به حاکم شکایت بردند که دو راهزن کاروان صد نفری ما را غارت کردند. حاکم به تعجب پرسید چگونه صد کس با دو تن بر نیامده اند؟ یکی از آنان در پاسخ گفت آنها دو نفر بودند همراه، و ما صد نفر بودیم تنها! این حکایت بی شباهت به سرنوشت نافرجام کاروان اپوزیسیون ایرانی نیست. کاروانی که علی رغم گذر بیش از سه دهه از انقلاب، تا رسیدن به سرمنزل مقصود فرسنگ ها فاصله دارد. ضرورت اجماع سیاسی و ادای فرضیه ملی جهت تاثیرگذاری و کمک به برون رفت از بحران جاری کشور و مهندسی سیر تحولات محتمل آتی ...

عبدالستار دوشوکی

در ميان دست اندرکاران حکومت اسلامی که به خارج آمده اند، آقای مجتبی واحدی برای من چهرهء شاخص و قابل احترامی بوده است. ايستادگی او در مقابل جرياناتی که به محمد خاتمی ـ و بخصوص آخرين بدکاری عهدشکنانهء او در جريان شرکت در انتخابات تحريم شده از جانب اصلاح طلبان ـ وصل می شوند، نظرات صريح او در مورد «لزوم زمينی شدن حکومت» (که نوعی پرهيز از بکار بردن اصطلاح سکولاريسم است)، و نظرات جالب او در مواردی ديگر موجب آن بوده است که برای کسی که خود را مشاور شيخ مهدی کروبی می خواند و می داند، ارزشی فراتر از چهره های ديگر (مثلاً، آدم هائی همچون مهندس امير ارجمند، حجة ...

اسماعيل نوری علا

هفته پیش نخستین مرحله دادگاه نمادین «ایران تریبونال» (18 تا 22 ژوئن 2012) در لندن به پایان رسید. در این دادگاه که مرحله دوم آن قرار است در اکتبر امسال و در شهر لاهه برگزار شود، چهره‌های شناخته شده مدافع حقوق بشر و حقوقدانان معتبر جهانی و هم چنین دهها قربانی و اعضای خانواده‌های جانباختگان کشتار گروهی دهه شصت خورشیدی توسط جمهوری اسلامی شرکت داشتند که گزارش آن در برخی رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور از جمله کیهان لندن منتشر شد. این دادگاه نمادین، در کنار طرح شکایت از سیدعلی خامنه‌ای رهبر مذهبی وسیاسی رژیم به اتهام جنایت علیه شهروندان ایرانی که ...

الاهه بقراط

این نظام هرگز قادر به یافتن راه حل منطقی برای مسائل کشور نبوده ونخواهد بود. آنچه آن ها را تا به امروز سر پا نگهداشته پول و زور بوده است. یک نگاه ساده به ارقام درآمد حاصل از فروش نفت طی سال های اخیر نشان میدهد که نه تنها هرگز در تاریخ ایران هیچ حکومتی از چنین درآمد بادآورده ای بهره مند نبوده بلکه در دیگر کشورها نیز نظیر چنین پدیده ای کمیاب است. در مورد زور هم نیازی به توضیح نیست. هر صدای حق طلبانه ای را یا با فشنگ و شلاق و یا با زندان و شکنجه پاسخ گفته اند و میگویند اعتراض ممنوع! تا امروز هم دنیای خارج اگر با آن ها همراهی نکرده باشد، مشکلات چندان واقعی هم ...

شاهین فاطمی

بدون تردید بزرگ‌‌ترین خصیصه و دست‌‌آورد جنبش سبز عمومیت آن بود. عمومیت به این معنا که برای اولین بار پس از استقرار جمهوری اسلامی، مخالفان رژیم و معترضان به آن در کنار هم جمع شده بودند و یک خواسته مشترک را که در «انتخابات آزاد» خلاصه می‌‌شد فریاد می‌‌زدند. پرسش «رأی من کو؟» فقط از سوی کسانی مطرح نمی‌‌شد که در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی سال ۸۸ شرکت کرده بودند و نظام حاکم آرای آن‌‌ها را نادیده و ناشمرده گرفته بود، و بلکه کسانی هم که به علت نادمکراتیک بودن نظام انتخاباتی ایران رأی نداده بودند همین شعار را سر می‌‌دادند. یعنی آنان هم به دلیل این ...

حسین باقرزاده

اخیرا بحث‌های قابل اعتنایی در دفاع از شیوه اصلاح طلبی و نقد استراتژی تغییر نظام در جمهوری اسلامی مطرح شده و بسیاری را در برابر این پرسش قرار داده که براستی کدام گزینه را باید برگزید و چرا؟ قبل از هر چیز، یک تفکیک مهم را باید تبیین کرد به این معنا که یک وجه قضیه، بحث تئوریک و رسیدن به همگرایی برای تغییر نظام است و دیگری راه عملی انجام آن. انتقاد برخی از حامیان اصلاحات به گروه‌های اپوزیسیون عمدتا بخاطر «عدم تحقق و فقدان نتایج مشخص» در استراتژی تغییر نظام تا به امروز است؛ این انتقاد تا حدود زیادی پذیرفتنی است؛ چه به هر حال، کوشش‌های گروه‌های ...

یوحنا نجدی

قرار است یک هفته‌ی دیگر و در روزهای هفتم و هشتم جولای (۱۷ و ۱۸ تیر)، کنفرانسی با حضور مخالفان جمهوری اسلامی در بروکسل برگزار شود، که مطابق آنچه برگزارکنندگان آن اعلام کرده‌اند، این کنفرانس، نشست دوم کنفرانس استکهلم خواهد بود که در روزهای ۱۵ و ۱۶ بهمن سال گذشته به دعوت بنیاد اولاف پالمه برگزار شد. کنفرانسی که با هزینه‌ی بنیاد سوئدی برگزار شد و همین موضوع مورد انتقاد برخی از غایبان در آن نشست قرار گرفت که حاضران را به تلاش برای اپوزیسیون‌سازی از طریق نیروهای خارجی متهم کردند. حال به نظر می‌رسد که آن انتقادها بر روی برگزارکنندگان کنفرانس ...

جواد خادم

ایران و اسرائیل مرز مشترک ندارند و هیچگاه با هم نجنگیده اند و هیچگونه ادعای سرزمینی نیز نسبت به هم ندارند. بلکه برعکس، در زمان حکومت شاه به ویژه از سال های دهۀ شصت به بعد مناسبات غیر رسمیِ نزدیکی بین دوکشور وجود داشت، نوعی هم پیمانی راهبردی که یک دیپلمات ایرانی در آن زمان آن را «رابطۀ عشقی بدون قرارداد ازدواج» خوانده بود. این مناسبات ویژۀ آن دوران برچه استوار بود؟ ایران به عنوان کشوری شیعی و غیرعرب در منطقه ای که دورش را بیشتر کشورهای عرب سنی گرفته، محکوم است به داشتن موقعیتی ویژه، یا حتی نوعی انزوا. مناسبات ایران با همسایگان عرب و غیرعربش همواره ...

رومان شاک