این جانوار عجیب‌الخلقه به هر چیزی می‌برد جز آدمی‌زاد! ترکیبی است از کلاغ سق‌سیاه، میمون فضایی و ۶۳٪ الاغ شاخ‌دار. گفته می‌شود که خداوند الاغ را شناخت و شاخ نداد، اما در مورد این یکی گویا لطف الهی شامل حال بندگان دیگر نشد. مانند کلاغ [...] بود که در ایران نقطه سالم باقی نگذاشت و عمر نظام از برکت وجود او کاهش یافت... گویند شبی جورج اورول که می‌خواست قسمت دوم قلعه حیوانات را بنویسد، میمونی در خواب دید که بال داشت و در خریت، بی‌نظیر بود و شاخ‌دار...مانند اجنه سم داشت و دمش به شیطان شبیه بود و موز می‌خورد...هاله نوری داشت و به هیچ جانداری شبیه نبود...تا ...

کاتب جنگل

خلاف ادعای مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آيت‌الله خمينی، نه در راه‌اندازی اعتصاب مطبوعات نقشی داشت، نه در تداوم آن و نه در پايان بخشيدن به آن. حتی تلاش‌های سخاوتمندانه او برای خريدن اعتصابيون بی‌ثمر مانده بود. به عنوان شاهدی از درون، شهادت می‌دهم که حد متوسط آگاهی اعضای خانواده مطبوعات آن زمان، از نويسنده گرفته تا کارمند و کارگر، فراتر از آن بود که سرنوشت خود را به دست کسی بسپارند که هنوز نمی‌شناختند يادنوشته‌های يک انقلاب دکتر شاپور بختيار در مذاکره با اعضای هيئت مديره سنديکای نويسندگان و خبرنگاران ايران: ”درباره من، هرچه می خواهيد ...

جواد طالعی

مروری بر دیدگاه‌ داریوش همایون با وجود حکومتی چون رژیم اسلامی و رئیس‌جمهوری چون احمدی‌نژاد و حد بیزاری اندازه‌ ناگرفتنی ایرانیان از چنین حکومتی که خود عامل بی‌ثباتی و ناامنی‌ست، چه کسی می‌تواند تضمین کند، که ایران در صورت از دست دادن رشته شکیبائی و عقلانیت، غفلت در تشخیص اولویت‌ها سرنوشتی رنج‌آورتر و ویران‌کننده‌‌تر از آن چه بر سوریه می‌رود، در پیش‌ نخواهد داشت؟ در روزهائی که دومین سالگرد درگذشت داریوش همایون را سپری می‌کردیم، در گرامیداشت نام وی، برخی از دوستان و دوستداران اندیشه‌هایش در نوشته‌هائی اهمیت تلاش‌های نظری وی در ...

فرخنده مدرس

وصف حال ایران و مسائل مبرم؛ کالبد شکافی سخنان اخیر آقای خاتمی نابود شدن میراث چند هزار ساله آقای محمد خاتمی رئیس جمهور اسبق جمهوری اسلامی در یکی دو سخنرانی اخیر از دو استعاره یکی "خاموش شدن شمع"، و دیگری "آب شدن کوه یخ" در توصیف وضعیت بسیار اسفناک ایران و "نابود شدن میراث چند هزار ساله" آن استفاده کرده است. رادیو فردا به نقل از بنیاد باران دلنگرانیهای آقای خاتمی را چنین بیان میکند: " وضع کنونی را خیلی بد می‌دانم. فکر می‌کنم مساله تحریم‌ها و مشکلاتی که هست، یا ایران را به تسلیم وا دارد یا خود به خود مثل شمعی که آب می‌شود از بین برود و این خطر بسیار ...

م.چشمه

نگاهی به تمام مردان آقای خامنه‌ای بياندازيد. احمدی‌نژادها و لاريجانی‌ها و احمد خاتمی‌ها و علم الهدی‌ها و حسين شريعتمداری‌ها و خلاصه همه جا کپی‌های برابر اصل آقای خامنه‌ای را می‌بينيد. کل سيستم اداره مملکت شکل آقای خامنه‌ای شده است حتما شما هم شنيده ايد که می گويند شاه خوبه ولی اطرافيانش بدهستند. می خواهم بگويم اين حرف غلط است و اطراف هر مديری به سرعت آدم هايی مثل خودش جمع می شوند و سيستم تحت اداره او هم منعکس کننده شخصيت او می شود. اين مطلب را نخستين بار وقتی دريافتم که در دهه شصت درراس سازمان گسترش و نوسازی صنايع ايران بودم. بيش از ۱۴۰ ...

محسن سازگارا

در دوران محمدرضا پهلوی، سامانه ی سکسوالیته در ایران دوپاره شد. دولت بی آنکه اقتدار مذهب در زمینه ی سکس را به نحوی روشمند و رضایت مندانه از آن خود کند، دست به سیاست گذاری های جنسی زد و در این سیاست گذاری ها، بیشتر به پوسته ی تصمیم سازی های دولت های غربی توجه نمود. از این روی انسان ایرانی در وضعیتی دوگانه معلق ماند. از سویی انگاره های مذهبی او را به سکس صرفا جسمانی در محدوده ی مشروع دینی فرامی خواند و از سویی نیز تصویر زنان بیکینی پوش یا ستارگان زیباروی سینمای کلاسیک قابل صرفنظر نبودند. تصویر، قوه ی خیال مردان و زنان را درمی نوردید و شریعت راهی دیگرگونه ...

مصائب آنا

محمد نوری‌زاد به مناسبت سالگرد انقلاب سال ۵۷ در وبلاگش مطلبی تحت عنوان «ای کاش انقلاب نمی‌‌کردیم!» نوشته است. او نیز پس از تجربه‌های تلخ و دردناکی که در سال‌های اخیر داشته به این نتیجه رسیده که انقلاب سال ۵۷ ویران‌گر و واپس‌گرایانه بوده است. پشیمانی از شرکت در انقلاب اسلامی ۵۷ شامل حال بسیاری از انقلابیان آن دوره شده است. اکثر اینان در خفا و به طور خصوصی به این امر اذعان می‌کنند، ولی اندک کسانی نیز بوده و هستند که با شجاعت و به صراحت این مساله را به علن گفته‌اند و یا نوشته‌اند. و نوری‌زاد از این معدود کسان بشمار می‌رود. او از جمله به مواردی ...

حسین باقرزاده

نگاهی به نزاع میان آیت‌الله خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد الف. نزاع میان آیت‌الله خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد، در ماه‌های گذشته عیان‌تر از آن است که انکارشدنی باشد. حملات متقابل لفظی ـ و صد البته تلویحی ـ این دو به یکدیگر و نهادها و افراد زیردست، تلاش برای به هم زدن برنامه‌ها و … در این مدت به وفور یافت می‌شود. بسیاری از دموکراسی‌خواهان ایرانی، معتقدند که این درگیری، زمین بازی آن‌ها نیست و کمتر درباره آن اظهارنظر می‌کنند. این اظهارنظر شاید در نگاه نخست، صحیح به نظر بیاید، اما نباید فراموش کرد که این درگیری، در واقع شکافی است در سطوح ...

آرش بهمنی

خبر یورش "ماموران امنیتی همزمان " به دفتر چندین روزنامه "منتقد دولت،" سراسر فضای مجازی را پوشاند (یکشنبه 8 بهمن). این یورش به دفتر روزنامه هایی صورت میگیرد که کوشش میکنند بی آنکه از مرزهای "قرمز،" عبور کنند به حقایقی چند در راه و روش سیاسی و مدیریت جامعه، بویژه آنچه که در حیطه دستگاه دولت به ریاست احمدی نژاد میگذرد، اشاره نموده و ناسازگاری آنها را با منافع و سرنوشت ملت و کشور به نقد بکشند. تاکنون معلوم شده است که این شبیخون، به فرمان دستگاه قضایی بوقوع پیوسته است. خبرگزاری ها، بعضا بازداشت مدیران و روزنامه نگاران و انتقال آنان به زندان اوین را نیز ...

فیروز نجومی

خوک کبیر، علاقه زیادی به امیرکبیر داشت...همچنین علاقه زیادی به پول و رای مردم! همانند ناپلئون قلعه حیوانات، قوانین را به «مصلحت» خودش تغییر می‌داد...از جمله قانون «همه حیوانات با هم برابرند» را «همه حیوانات با هم برابرند، ولی هاشمی‌ها برابرتند» تغییر داد..به دروغ «مصلحت»آمیز هم علاقه و اعتقادی وافر داشت... دوران ریاست جمهوری خوک رفسنجان برای هر که خوب نباشد، برای بچه‌ خوک‌ها عالی بود...مهدی بشکه که تصادفا نقشی در انفجار یک اسکله نداشت و به استرالیا فقط برای آموزش زبان کانگرو رفته بود، توانست به ایران بازگردد و لیسانسش را برایش گرفتند. گفته ...

کاتب جنگل

بعد از ماه‏ها بی‏خبری پیمان را دیدم. پیمان همان دانشجوی کنجکاو، با مطالعه و ژرف‏اندیشی است که برای ادامه تحصیلات بیشتر، با سختی از ایران، به آمریکا آمده است. مصاحبه‏های او با نام‏های " مشکل جوانان خردمند با آخوندها چیست؟ " و " چرا ایرانیان از آخوندها متنفر شده‏اند" را بعضی از شما خوانده‏اید. گرم و مهربان و فروتنانه مرا پذیرفت. از کارش جویا شدم. دانستم که همچنان دانشجوست و برای گذران زندگی درس هم می‏دهد. پرسیدم: این روزها به چه فکر می‏کنی؟ گفت: مثل هر دانشجویی که می‏آموزد تا آگاه‏تر و متخصص شده و امکان خدمت شایسته‏تری به کشور و مردمش داشته باشد، ...

دانشجو

چندی پیش مجله «تایم»اعلام کرد در سال 2013 آمریکا یا با یک ایران اتمی کنار می‌آید و یا با آن وارد جنگ می‌شود. توصیه فرید زکریا، خبرنگار «تایم»، رسیدن به توافقی است که «تهران و واشنگتن هر دو آن را بپسندند» یعنی توافق دمکراسی‌ با یک دیکتاتوری بدخیم! آمریکا اما ممکن است با یک «ایران اتمی» کنار بیاید ولی با «جمهوری اسلامی اتمی» کنار نخواهد آمد چرا که یک کشور اتمی باید یک رژیم قابل کنترل نیز داشته باشد! بن بست هر دو در همین است. ***** ایران همان جمهوری اسلامی نیست. دلیل‌اش در تضاد منافع این دو است: آنچه سبب ادامه جمهوری اسلامی می‌شود نه تنها به سود ایران ...

الاهه بقراط

یادداشت وارده‌ای در سایت جرس می‌خوانم با عنوان «من هم مواخذه می‌کنم». نگارنده، سخن از پرهیز «سیاسی کردن» مطالبات اجتماعی-فرهنگی است. اجتناب از «سیاست‌زدگی» سخن تازه‌ای نیست اما به نظر می‌رسد خلط آن با «سیاسی کردن»، سوءتفاهمی قدیمی است که به مرور یک «کلیشه» مهلک در ادبیات سیاسی-اجتماعی ایران پدید آورده است! «من سیاسی نیستم» احتمالا یکی از آن کلیدواژه‌های آشنا است برای آغاز کلامی که در فلسفه می‌تواند «مغالطه» خوانده شود و در فضای سیاسی معمولا به قصد تحقیر و تخفیف نگرش مقابل به کار می‌رود. یعنی پیشاپیش اعلام می‌کنیم «نظر مخالفان من به دلیل ...

مجمع دیوانگان

داریوش همایون یک لیبرال بود ولی در عین حال اصولی داشت که خط قرمز او بود و به هیچ وجه از أنها گذر نکرد، از جمله مهمترین این اصول همان حفظ تمامیت ارضی و یگانگی ملی ایران بود. به همین واسطه اگر کسی از من نام یک اصولگرای واقعی را بپرسد من قطعا آقای داریوش همایون را یاد خواهم کرد که بر سر اصول خود حاضر یه هیچ سازشی نشد…. دومین سالگرد در گذشت آقای داریوش همایون را پشت سر گذاشتیم. ممکن است با افکار داریوش همایون زاویه داشته باشیم و یا موافق عقاید سیاسی او نباشیم اما نمی توانیم انکار کنیم که: ۱- داریوش همایون نخستین شخصیت برجسته سیاسی بود که لیبرال ...

علی تیزقدم

قدر مسلم رضا پهلوی محل نقد است. این اقتضای کار سیاسی می‌باشد. نقد یعنی بیان مشکلات بر اساس شواهد و مدارک و قرائن. شورای ملی را هم می‌توان نقد کرد چه بسا بسیارانی این مهم را انجام دادند. حتی میتوان نفی کرد. باز هم این حق افراد است که محترم است. می‌توان از رضا پهلوی خوش‌مان نیاید. با وی تداخل افکار سیاسی داشته باشیم. با او تضارب آرای سیاسی داشته باشیم. حتی فراتر از این می‌توان وی را در کنه ذهن خودمان منطبق بر احساس درونی خویش، به عدم صداقت متهم کنیم. می‌توان از وی بخاطر اینکه وارث پادشاهی ۲۵۰۰ ساله ایران است و ما آن را در تعارض با ایدئولوژی سیاسی خویش ...

کوشان ماد

طرح مسأله: مطابق فلسفه ویتگنشتاین متأخر، «معنا» چیزی جز «کاربرد» نیست. در عالم انسانی، ایدئولوژی- و دیگر اصطلاحات- به معانی گوناگون به کار برده می‌شود. هیچ یک از آن معانی، ذاتی واژگان نیستند. بدین ترتیب، وقتی فردی از اصطلاحی استفاده می‌کند، باید بگوید که آن واژه را به چه معنایی به کار می‌برد. در عین حال، باید موجه بودن کاربرد خود را هم بازگو کند. به اصطلاحات زیر بنگرید: آمریکا ستیزی، اسرائیل ستیزی، ایران ستیزی، اسلام ستیزی، یهودستیزی، چپ ستیزی، لیبرال ستیزی. این مفاهیم به چه معنایی به کار می‌روند؟ یکم- کاربران باید: الف- در تعریف «ستیز» یک ...

اکبر گنجی

مقدمه روشنایی و نور از مقولات پایه ای و مبنایی ِ پندار نیاکانمان، در آغاز تاریخ بوده است. به همین منظور حرکت زندگی آفرینشان از طلوع سحر که با آغاز برآمدن خورشید روشنایی بخش همراه است، شروع می شد و با شروع تاریکی، پایان می پذیرفت. شب همواره، نماد مرگ و اهریمن را در باور پدران باستانی ما نشانده بود و پیدایش آتش، پیروزی روشنایی را بر تاریکی و جهالت و تیرگی آواز داده بود. از پس ِ پیدایش آتش بود که نیاکانمان توانستند دل تاریکی را بدرند و در کنار آتش، ساغر را از باده پر کنند و در اوج شادی و شادمانی، خون رگ ِ تاک را در کام خود بریزند و شب مستان را با فروغ ...

دکتر احمد پناهنده

شاهزاده رضا پهلوی: نظام ولی فقیه در پی تحت کنترل در آوردن جهان عرب و فراتر از آن میباشد طی مصاحبه "الشرق الأوسط" با شاهزاده رضا پهلوی ولیعهد پیشین ایران که در پی دیدارایشان از پارلمان انگلیس در لندن صورت گرفت گفت: هرآنکس که امروزه در نظام ایران نقشی را به عهده دارد چیزی نیست جز عروسک خیمه شب بازی که گرداننده آن ولی فقیه علی خامنه ای است ، لذا مهم نیست چه کسی بیاید ویا اینکه چه کسی برود، وی همچنین افزود " تصمیم گیری و کنترل از آن او و تغییر نام رییس دولت تفاوتی در برنداشته چرا که در نهایت گفته خامنه ای حکم قانون را دارد به اجرا در می آید. درارتباط با ...

نادیا الترکی

مردم، اگر انقلاب نمی شد، به خدا نزدیکتر بودند. و یعنی: انقلاب مردم را از خدا راند و مردم را به سمت نفرتی ناگزیر از مقدسات و مذهب هدایت کرد و آنچه را که باقی گذاشت پوسته ای آذین شده به شعارهای پوک و سطحیِ مذهبی است. به هیاهوی مداحان و مرثیه خوانان و روضه خوانان و پیدا شدن هفده هزار امامزاده ی تازه تأسیس دقت کنید! گفتن این “ای کاش” برای همچو منی بسیار ناگوار است. اما می گویم برای آنانی که درپی انقلابند. معتقدم: دگرگونی های ناگهانی – بی آنکه از رشد و پختگیِ جمعی بهره مند باشند – هدردهنده ی سرمایه های ملی اند. این دگرگونی های ناگهانی، هم جمعیت نخبگان و ...

محمد نوری زاد

مجازات های جدید غرب و نخریدن نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا باعث افزایشِ قیمت و بالا رفتن بیکاری و بازار آشفتۀ ارزی شده است. بسیاری از ایرانی ها ناراضیند و حتی نمایندگان مجلس این کشور دولت را به سوءمدیریت و سیاست غلط اقتصادی متهم می کنند. در ابتدا مقام های رسمی ایران هنوز فکر می کردند کشورهای غربی منظورشان از مجازات های اقتصادی و تحریم نفت جدی نیست. باور داشتند اگر واقعاٌ این تحریم ها به اجرا درآیند تأثیر چندانی بر جمهوری اسلامی نمی گذارند. رئیس جمهور ایران محمود احمدی نژاد معتقد بود، نباید از بابت تحریم نفت و مجازات های اقتصادی نگران باشد. «ما به ...

راینهارد باوم گارتِن

اغلب تحليل‌گران ايرانی، سرگرم اين بحث هستند که برخورد مخالفان و منتقدان خارجی و داخلی با انتخابات رياست جمهوری چه بايد باشد. اما هيچ‌کس به رفتاری که رژِيم می‌تواند در تنگنای تحريم‌ها و فروپاشی اعتماد عمومی و امکان انفجار خشم گرسنگان در روزهای آستانه انتخابات در پيش گيرد، نمی‌انديشند به زمان برگزاری يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوری اسلامی ايران کمتر از چهار ماه ديگر باقی مانده است. جمهوری اسلامی ايران در زمينه انتخابات رياست جمهوری آينده چه سياستی پيشه خواهد کرد؟ تحليل گران ايرانی بيشتر درگير اين پرسش اند که مخالفان و منتقدان رژيم ...

جواد طالعی

من با تمام توانائی‌ها و قدرتی که دارم فقط یک مشکل سر راهم هست که شما وظیفه دارید آن را رفع بکنید. مشکل من این است که شما تا حالا خبر نداشتید که «هدایت بشر» یک شغل است و من خودم هم این‌را به‌تازگی فهمیده‌ام. واقعاً من تا چه زمانی باید دانسته‌های شما را افزایش بدهم و خودم رنج بکشم؟ شما اگر خبر داشتید که هدایت شدنتان شغل من است آن وقت باید خرج زندگی من‌ را می‌پرداختید. اینطوری که نمی‌شود من از صبح تا شب شما را هدایت بکنم و خودم از کار و زندگی بیفتم و گرسنه بمانم. این مشکل شما است که من این شغل را انتخاب کرده‌ام نه من. اگر هم می‌پرسید که شما چطوری باید ...

علیرضا رضایی

ششم بهمن ماه سال هزار و سیصد و چهل و یک ِ خورشیدی، در تاریخِ جهش ِ پرواز وار ِ ایران، از دنیای کهنگی و عقب ماندگی به جهان ِ نو و مدرن، جایگاه ِ ویژه ای دارد. از پس این روز و رویداد است که جامعه ی کهنه ی ایران فرو می ریزد و بر خاکروبه های آن، ایران ِ مدرن بنا می شود. در بسیاری از عرصه ها نیروهایی که سالها از فعالیت اجتماعی محروم بودند، دیوار جهالت را شکستند و با انرژی بی همتا وارد اجتماع شدند که در رأس این عرصه ها باید از عرصه ی زنان یاد کرد که بر کاکُل همگی می درخشیدند. اما در برابر این حرکت ِ روشنایی آفرین ِ فردا و فردا ها، نیروهای ِ ایست تاریخی قرار ...

دکتر احمد پناهنده

شاید بتوان بنیان‌های فلسفی عالم غرب را به پیش و پس از سقراط بخش کرد. زمان سقراط کمابیش به سده‌های 5 و6 پیش از میلاد بر می‌گردد. پیش از آمدن سقراط آنچه به عنوان فلسفه در غرب مطرح بود، به گروه‌های ویژه‌ای از جامعه می‌آموخت چگونه اندیشه‌های خود را بیان کنند تا بتوانند بر شنونده موثر باشند، این گروه همان سوفسطائیان بودند. اما روح فلسفه، روح اندیشیدن برای روشنگری است بنابراین کار آن گروه اساسا، فلسفه نبود چرا که در بسیاری اوقات به گمراه کردن مخاطب می‌انجامید و شاید هدف هم همین بود، چرا که نمودهای آن را در فلسفه سیاسی و برای اغواگری توده مردم آتن برای ...

علی‌محمد آقاعلیخانی

در هر حال، پدیده کوچک شدن واحدهای سیاسی در منطقه و بدل شدن آنان به امیر نشین، با سد ایران و ترکیه و در درجه بعد در مصر روبرو شده است. تمامی امیر نشینان به سوی تندروی مذهبی در حرکت هستند. حتا در ترکیه، سنگر سکولاریسم در این بخش جهان پس از پایان جنگ نخست جهانی، ما شاهد افزایش نفوذ مذهب در دهه گذشته بوده ایم. شاید تنها استثنا در این پهنه گسترده جغرافیایی، ایران باشد که پایه های حکومت سکولار – حتا با حمایت بسیاری از روحانیون - در حال جا افتادن است از مرزهای باختری هندوستان تا کرانه های اقیانوس اطلس، بازگشت به گذشته تاریخ با سرعت در جریان است. جنگ داخلی، ...

فرهاد یزدی